قواعد استفاده از رسانه‌های اجتماعی

قواعد استفاده از رسانه‌های اجتماعی

وقتی از شبکه‌های اجتماعی مثل: فیس‌بوک، توییتر، لینکدین و... چه برای گزارشگری و چه زندگی شخصی‌تان استفاده می‌کنید، باید همواره امانت‌داری شغلی‌ را حفظ کنیم و به یاد داشته باشیم که: روزنامه‌نگاران واشنگتن‌پست همیشه و در همه جا روزنامه‌نگاران واشنگتن‌پست هستند. راهنمای این بخش می‌خواهد به کارکنان واشنگتن‌پست کمک کند تا در گستره شبکه‌های اجتماعی رو به تکامل، مسیر حرکت‌ درست را مشخص کنند. همان‌طور که پایگاه‌های اجتماعی مجازی بیشتر می‌شوند، به این دستورالعمل‌ها بازمی‌گردیم و آنها را طبق نیازهای روز، اصلاح می‌کنیم. اگر درباره هرکدام از این دستورالعمل‌ها سوالی دارید، لطفا با دبیرتان مشورت کنید.

1.      اعتبارتان را حفظ کنید.

اکانت‌هایی که توسط روزنامه‌نگاران واشنگتن‌پست ایجاد می‌شود ـ چه در فیس‌بوک و توییتر باشد و چه لینکدین یا هرجای دیگری ـ نشان‌دهنده حیثیت و اعتبار تحریریه واشنگتن‌پست است. حتی وقتی خودمان را خیلی شخصی و غیررسمی در رسانه‌های اجتماعی معرفی کنیم تا رابطه نزدیک‌‌تری با خوانندگان‌ داشته باشیم، باید بیشتر هم مراقب حفظ حسن شهرت واشنگتن‌پست در زمینه‌هایی مثل برتری حرفه‌ای، بی‌طرفی و استقلال باشیم. هر لینکی که در این صفحات به اشتراک می‌گذارید یا هر اظهارنظری باید برای شما حکم انتشار اطلاعات عمومی را داشته باشد، حالا هرقدر که ماهیت آن شبکه خصوصی و غیرعمومی است.

روزنامه‌نگاران واشنگتن‌پست باید از نوشتن، توئیت‌کردن و انتشار هرچیزی ـ متن، عکس و نوشته ـ که ممکن است نشان‌دهنده جانبداری سیاسی، مذهبی، جنسیتی یا نژادی باشد یا اشکال دیگری جانبداری یا تعصب را نشان دهد، خودداری کنند. هرزمانی که مطلبی را در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنید، از خودتان بپرسید آیا با انتشار این مطلب ممکن است توانایی من به‌عنوان یک خبرنگار برای انجام بی‌طرفانه و حرفه‌ای کارم زیرسوال برود؟ اگر جواب این سوال مثبت است، آن مطلب را منتشر نکنید.

2.      از موقعیت‌های بحث‌انگیز دوری کنید.

روزنامه‌نگاران واشنگتن‌پست نباید هیچ یادبود، نشان یا هدیه مجازی را که توسط سیاستمداران و طرفداران گروه‌های مختلف در صفحه یا سایتی گذاشته شده، چه بگیرند و چه به کسی بدهند. به‌همین‌دلیل باید دائما اطلاعاتی را که این افراد و گروه‌ها روی پروفایل عمومی‌شان می‌گذارنند، رصد کنید. علاوه بر این، در زمینه پیوستن به یک گروه مجازی، دنبال‌کردن فرد یا سازمان یا دوستی باآنها در شبکه‌های اجتماعی باید بسیار دقت کنید. روزنامه‌نگاران ما نباید در هیچ شبکه‌‌ای که در حوزه کار آنها قرار دارد و شائبه دفاع از منافع خاصی درباره‌اش وجود دارد عضو شوند، مگر آنکه به طور خاص توسط سرپرست یا دبیر برای گزارش‌کردن رویداد اجازه گرفته باشند. البته در چنین شرایطی تمام معیارهای شفافیت در هنگام گزارشگری باید رعایت شود.

3.      حرفه‌ای باشید

شبکه‌های اجتماعی محل بحث درباره موضوعات درون تحریریه‌ای مثل شکل پوشش خبرها یا تصمیم درباره انتشار یا عدم انتشار یک مطلب نیست. این موضوع درباره ایده‌ها و اطلاعاتی که با فعالیت‌های تجاری مجموعه واشنگتن‌پست ارتباط پیدا می‌کند هم صادق است. همچنین این صفحات و سایت‌ها نباید به محلی برای نقد رقیبان یا آنهایی که با روزنامه‌نگاری یا روزنامه‌نگاران ما هم‌عقیده نیستند، تبدیل شود. در زمینه همکاران‌تان در داخل مجموعه هم، سازنده و همکارانه رفتار کنید؛ اگر درباره چیزی که از آن همکار منتشر شده سوالی یا نگرانی دارید، مستقیما با خودش صحبت کنید. دقت کنید که هیچ‌کدام از این دستورالعمل‌ها نباید به‌عنوان محدوده‌کننده ارتباطات آزاد که در اساسنامه‌های دولتی و فدرالی تضمین شده است، تفسیر شود.

4.      شفافیت را بالا ببرید

اعتماد، بنیان هر رابطه خوبی است و همین قانون درباره روابطی هم صدق می‌کند که می‌خواهیم از طریق رسانه‌‌های اجتماعی با خوانندگان‌مان برقرارکنیم. چه وقتی از رسانه‌های اجتماعی برای گزارشگری استفاده می‌کنید و چه برای مصارف شخصی باید همیشه:

  • اسم و فامیل و عنوان کامل شغلی‌تان را در بخش بیوی آن رسانه اجتماعی بیاورید. زبان‌هایی که به آنها توییت می‌کنید و همین‌طور جمله: «بازنشر به‌معنای تایید نیست.» را هم در بیو بیاورید.
  • لینک‌ها را به منابعی که از آن‌ها بازنشر کرده‌اید، ارجاع دهید؛ ترجیحا با آوردن اسم آن کاربر در همان لینک: مثلا washingtonpost@
  • به‌طور شفاف خبر را از اظهارنظر جدا کنید، مخصوصا وقتی مشغول گردآوری اطلاعات یا گذاشتن خبرهای تکمیلی هستید.

5.      قبل از لینک دادن، محتوای لینک را ببینید

به اشتراک گذاشتن لینک، هسته اصلی کار شبکه‌های اجتماعی است. ما افراد را در شبکه‌های اجتماعی «دنبال می‌کنیم»؛ چون ما به آنها برای انتخاب‌های‌شان که برپایه تجربه صورت می‌گیرد، اعتماد می‌کنیم. طرفداران و دنبال‌کنندگان ما هم باید به لینک‌هایی که ما می‌گذاریم اعتماد کنند :

  • آگاهی‌بخش باشید. اگرچه رسانه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشتن تجربه‌های انسانی را تشویق می‌کنند، اما باید میان انتشار تجربه‌های شخصی با اطلاعات مفید تعادل برقرار کنیم.
  • هر اطلاعاتی را چک کنید. اطلاعات در شبکه‌های اجتماعی مثل هر نوع اطلاعات دیگری، نیاز به تایید شدن دارند. پیش از آنکه خبرها و اطلاعاتی را از دیگران نقل‌قول کنید، از صحت خبرها و قابل اعتمادبودن افراد و سازمان‌ها مطمئن شوید.
  • مسئولیت‌پذیر باشید. اگر اشتباها اطلاعات نادرستی را ریتوییت یا منتشر کرده‌اید، با توییت یا مطلب بعدی آن را تصحیح کنید و تلاش کنید که لینک‌های درست دیگری بدهید.

6.      سریع فکر کنید[1]

اطلاعات سریع‌تر از هرچیز دیگری در شبکه‌های اجتماعی پخش می‌شود. بنابراین ما باید مسئولانه در زمینه سرعت انتشار عمل کنیم:

  • وقت انتشار خبرهای فوری، سریع عمل کنید. اگر خبر اولین بار در رسانه‌های اجتماعی منتشر شده، به‌سرعت دبیرتان را در جریان خبر قرار دهید. تهیه‌کنندگان هربخش، پیش از انتشار اخبار تاییدنشده در اکانت واشنگتن‌پست باید با سرویس اخبار بین‌الملل و دبیران ارشد مشورت کنند. این موضوع پذیرفته است که در بعضی موارد یک خبر آنقدر فوری است که باید آن را با ارجاع به یک منبع ثالث قابل اعتماد منتشر کرد تا مطلب خود واشنگتن‌پست آماده شود، اما اگر از اعتبار منبعی که خبر فوری را منتشر کرده، چندان مطمئن نیستید، پیش از انتشار خبر حتما با دبیرتان مشورت کنید.
  • وقت تیترزدن در رویدادهای خبری فوری، بسیار مراقب «زمان واقعی[2]» باشید. استفاده از افعال زمان حال به آن معناست که خبر درحال رویدادن است، اما اگر آن خبر مثلا 20 دقیقه قبل در توییتر منتشر شده، آن خبر گذشته و باید فعل گذشته به‌کار ببرید.

7.      مراقب رسانه‌تان باشید.

مردم شما را در رسانه‌های اجتماعی دنبال می‌کنند؛ چون آنها به مشترک شدن خبرها با شما و همین‌طور شیوه گزارشگری، تخصص و لحن شما علاقه دارند. اعتبار و نفوذ در رسانه‌های اجتماعی کاملا بسنگی به توانایی شما در مشارکت فعال دارد. رعایت چند  توصیه زیر مفید در این زمینه است:

  • شنونده خوبی باشید و با افرادی را که با شما به صورت سازنده‌ای تعامل دارند، تعامل کنید.
  • ارتباطات‌تان را با پاسخ دادن به خوانندگان‌ گسترش دهید (مخصوصا با منابع خبری بلقوه‌). یک روش خیلی ساده آن است که وقتی برای نوشتن یک مطلب به توصیه یا اطلاعاتی نیاز دارید، آن را از خوانندگان بپرسید.
  • لحن خودتان را پیدا کنید. اما فراموش نکنید که لحن شما، همان نظر شما نیست.
  • وقتی با نقدی مواجه شدید، تا 10 بشمارید و بعد عکس‌العمل نشان دهید. آن نقد را شخصی برداشت نکنید و هیچ‌گاه هم از طرف واشنگتن‌پست بیانیه‌ای صادر نکنید.

سوالات متداول

1.      چه دستورالعملی درزمینه خبرهای فوری در شبکه‌های اجتماعی وجود دارد؛ مخصوصا در توییتر. منظور برای وقتی است که هنوز اطلاعات یا مطلبی در خود واشنگتن‌پست مهیا نیست؟

در موقعیت‌‌های خبری فوری، صحت خبر، همچنان مهم‌ترین اصل ماست. خبرنگاران، تهیه‌کنندگان و دبیران پیش از آنکه در اکانت‌های مرتبط با واشنگتن‌پست چیزی را پست کنند، باید آن را از نظر صحت اطلاعات بررسی کنند. به‌عنوان یک قانون کلی، ما هیچ اطلاعاتی را که منبع نداشته باشد، نقل نمی‌کنیم. اگر ما از منبع‌ اطلاعات، یک رسانه ثالث مطمئن هستیم، می‌توانیم آن را در شبکه‌های اجتماعی هم نقل‌ کنیم، به‌شرط آنکه به منبع اولیه استناد کنیم. اگر اطلاعات یا منبع آن، شفاف نیست، ترجیح ما این است که با اعلام اینکه ما برای تهیه خبر تکمیلی مشغول کار هستیم، وقت بخریم. سپس با دبیران ناظر مشورت کنید.

2.      دنبال کردن، افراد یا سازمان‌‌های حزبی تندرو در شبکه‌های اجتماعی مشکلی ندارد؟

دنبال کردن سازمان‌ها یا افراد، به‌معنای تایید آنها نیست. دنبال کردن بازارهای خبری، می‌خواهد تندرو باشد یا نه، راه اصلی ما برای به‌دست آوردن یا پیگیری خبر در شبکه‌های اجتماعی است. زمانی که افراد یا سازمان‌ها بیانیه‌ای مهم در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنند، این یعنی پای روزنامه‌نگاری ما هم وسط آمده است و ما آنها را به عنوان وسیله‌ای برای پیگری اخبار می‌بینیم. البته باید همیشه توجه کنیم که ارجاع و ذکر منبع را فراموش نکنیم. مثلا در توییتر با آوردن منبع و آوردن نقل قول داخل گیومه.

3.      بیوگرافی من در شبکه‌های اجتماعی باید چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟

شکل معرفی‌تان می‌تواند، غیررسمی باشد، اما باید با آوردن اسم کامل‌تان همراه باشد. بیوگرافی شما باید عنوان و ارتباط کامل شما را با واشنگتن‌پست نشان دهد. روزنامه‌نگاران واشنگتن‌پست می‌توانند اکانت شخصی خودشان را استفاده کنند، اما باید به خاطر داشته باشید که آنها همیشه و در همه حال روزنامه‌نگار واشنگتن‌پست هستند. اعلام اینکه این اکانت شخصی است، ما را از اخلاق و معیارهای روزنامه‌نگاری مستثنی نمی‌کند. بهتر است در بخش بیو، به‌طور مشخص اعلام شود که لینک ها و ریتوییت‌ها به معنای تایید محتوای آنها نیست. wpjenna@ یک نمونه بیوی خوب است.

 


[1] Think in real time

[2] real-time