مهارتهای گویندگی رادیو – 2
گویندگی تنها در صدایی دلنشین و گوشنواز خلاصه نمیشود، بلکه نیازمند یادگیری مهارتها، کسب اطلاعات و دانش و تجربههای مختلف در زمینههای متعددی است که در این مجموعه گفتارها به آنها پرداخته میشود.
اشاره: گویندگی تنها در صدایی دلنشین و گوشنواز خلاصه نمیشود، بلکه نیازمند یادگیری مهارتها، کسب اطلاعات و دانش و تجربههای مختلف در زمینههای متعددی است که در این مجموعه گفتارها به آنها پرداخته میشود. استاد ایرج برخوردار در ادامه مبحث گذشته خود، در این قسمت با تاکید بر نشانهگذاری متن چند مهارت دیگر گویندگی رادیویی را شرح میدهد.
یکی از مهمترین کارهای گوینده این است که متنش را به گونهای بخواند که شنونده را نزدیک به خودش احساس کند و به عبارت دیگر متن را صمیمانه بخواند. از طرفی گوینده باید قبل از اجرای متن حتما تمرین کافی داشته باشد. وقتی من برای شما به تنهایی صحبت میکنم شما ممکن است با واکنش خود نحوه گفتار مرا اصلاح کنید. اما وقتی من برای جمع کثیری صحبت میکنم، خودم باید گفتار خودم را اصلاح کنم چون امکان دیدن و شنیدن بازتاب لحظهای از سوی اینهمه آدم را ندارم. تمرین مکرر میتواند به کسب چنین مهارتی کمک کند و شنونده را راضی نگه دارد. از جمله ضروریترین کارهایی که گوینده ضمن تمرین باید انجام دهد علامتگذاری متنهاست. علامتگذاری گوینده را برای انجام کار بهتر، ارائه مناسبتر و توجه دقیقتر و بیشتر به مفاهیم یاری میدهد.
توجه به نشانههای رادیویی مثل اهمیت نشانهها در سایر متنهاست. علامتهایی مثل مکث، فاصله، تعجب و .... باز هم تاکید میکنم گوینده و مجری آگاه باید به نحوه بهکارگیری این علامتها در متن توجه خاص داشته باشند و به این ترتیب به خود در بیان بهتر مفاهیم مد نظر کمک کنند.
مورد دیگری که گوینده باید همواره به آن توجه داشته باشد این است که اطلاعاتش را در زمینه سبکها و شیوههای نگارش گسترده و به روز کند. چون در شیوههای مختلف مفاهیم را به شکلهای گوناگون بیان میکنند بنابراین گویندهای موفق است که توانسته باشد آن شیوهها را بشناسد و مفاهیم مورد نظر را در شیوههای مربوط به خوبی بیان کند. عدم آشنایی با سبکهای مختلف نگارش حتما تاثیر منفی خود را روی کار گوینده خواهد گذاشت. بهتر است سعی کنیم با مطالعه مستمر با اصطلاحات، عبارات و واژههای جدید آشنا شویم. گوینده موفق کسی است که جستجوگر باشد، اصطلاحات تازه را بیابد و درک کند. اندیشهها و تعابیر جدید را با شیوهای که متداول است به خاطر بسپرد و بیان کند.
یکی دیگر از کارهایی که به گوینده برای تکمیل کارش کمک میکند شنیدن اجرای بقیه گویندههاست اگر گویندهای میخواهد کامل شود باید به کار گویندههای مختلف در همه جای دنیا توجه کند و با کسب محاسن و دوری از معایب آنها بهترین شیوه را در کار گویندگی در پیش گیرد. اگر من خیال کنم گوینده کاملی هستم و نیازی به اطلاع از تجارب دیگران ندارم سیر قهقرایی من از همانجا شروع میشود. زمانی گوینده خوبی خواهم شد که بتوانم جستجو کنم، ارزشها را دریابم و ضد ارزشها را از خودم دور کنم. و علاوه بر اینها تجربه نیز از جمله مواردی است که میتواند کمک کند یک گوینده مجرب، توانا و کارا به ارائه هنر و فعالیت خود در بهترین شکل بپردازد.