روزنامه نگاری علم

اشاره : ستاره بنیادی- نیوتون  جمله بسیار معروفی دارد که می‌گوید: 'اگر من بیشتر دیده ام به خاطر آن است که برشانه غول ها ایستاده ام'، این جمله بیش از هر چیزی بیانگرمفهوم مدیون‌ بودن علم به میراث عمومی و تصدیق ویژگی اشتراکی فعالیت علمی است. یعنی علم محصول همکاری اجتماعی است و به اجتماع تعلق دارد. تنیدگی علم با زندگی مردم و توسعه بخش بودن علم، یکی از دلایلی است که مردم را به پیشرفت و توسعه علم علاقه مند می کند. از آنجایی که تغییر و تحولات در افق های دانش، بر کیفیت زندگی مردم تاثیر می گذارد، آن ها حق دارند که بر پیشرفت علم نظارت داشته باشند.این امر تحت لوای پدیده ای به نام «ترویج علم»  محقق می شود، که بر اساس آن مردم عادی نیز در مباحث علمی متخصصان سهیم شوند.

انتقال یافته های علمی از لایه های بالاتر به لایه های پایین تر جامعه، فرایند دموکراتیزه کردن علم است که  ازمهم ترین وظایف روزنامه نگاری علم محسوب می شود. فرایند ترویج علم، مهارت هایی را می طلبد که الزاما با مهارت های تولید علم یکسان نیست. از اینجاست که نقش فزاینده«روزنامه نگاران علم» در جامعه رخ می نماید.

هدف اصلی این پرونده، بررسی نقش و جایگاه روزنامه نگاران علم  و نیز چالش ها و موانع توسعه روزنامه نگاری علم در ایران است. به همین دلیل  به سراغ صاحب نظرانی در این حوزه  رفته ایم که هر یک از منظری خاص به بررسی موضوع  پرداخته اند. روزنامه نگاران علم، اساتید دانشگاهی مروج علم ، جامعه شناسان علم و پژوهشگران ارتباطات علم از جمله کسانی بوده اند  که  مدرسه همشهری مسائل  و چالش های روزنامه نگاری علم را با آنها در میان  گذاشته است.

این پرونده از 5 گفت و گو و یک گفتار  به شرح زیر تشکیل شده است:

1-    روزنامه نگاری علم - گفت و گو با پوریا ناظمی  محقق وروزنامه نگار علمی

2-    چالش های‌روزنامه نگاری علم در ایران - گفت و گو با  دکتر رضا منصوری استاد دانشگاه شریف و از بنیانگذاران انجمن ترویج علم و انجمن فیزیک ایران

3-     بیگانگی دانشمند ایرانی با جامعه ورسانه  - گفت و گو با  دکتر محمد امین  قانعی راد رئیس ا‌نجمن جامعه شناسی ایران و عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سیاست  علمی کشور

4-    شکاف بین روزنامه نگارعلم ایرانی با جامعه - گفت و گو با  دکتر زرین زردار؛ پژوهشگر ارتباطات علم

5-    روزنامه نگاری علم در تلویزیون- گفت و گو با  سیاوش صفاریانپور؛ روزنامه نگار علم، مجری و کارگردان برنامه آسمان شب

6-     کارکردهای روزنامه نگاری علم - گفتاری از پرفسور فاکسون باندا ، مدرس روزنامه نگاری علم در دفتر مرکزی یونسکو