- مانی دامغانی
- 1388-04-01 08:19:00
- کد مطلب : 2844
همه ما میدانیم زمانی که از ابزارهای دیجیتال استفاده میکنیم در واقع همه اطلاعاتمان را با کمک زبانهای برنامهنویسی مختلف به کدهای دیجیتال تبدیل میکنیم که با فناوری سخت افزاری متفاوت بر روی مدارهای الکترونیکی کوچک و البته بسیار آسیب پذیر ذخیره میشود.
اگرچه بحث ویروسها و برنامههای نفوذی و کرم رایانههای مبحث مهمی است، اما دم دست تر از آن حفاظت سخت افزاری دادهها است.
امروزه بسیاری از ما ناچاریم زندگی و کار خود را با ملزومات دنیای جدید هماهنگ کنیم و فناوری اطلاعات در این بین جایگاهی ویژه پیدا کرده است.
برای بسیاری از ما، خبرنگارانی که در دوره جدید به این حرفه وارد شدهایم خیلی چیزها مربوط به داستانها میشود. حروف چینیهای قدیمی، صفحه بندیهای سنتی، ضبطهای ریلی و ... امروزه در جعبه ابزار وسایل خبرنگاری ما به جای وسایل قدیمی مجموعهای از ابزارهای دیجیتال کنار هم قرار گرفتهاند. ضبط صوت دیجیتال، دوربین کوچک عکاسی دیجیتال، حافظه جنبی (فلش)، لپتاپی که روی آن برنامههای اساسی مانند واژه نگارها، ابزارهای ویرایش صوت و تصویر، بانک اطلاعاتی، دفترچه تماسها و ایمیلهای ما و آرشیو موضوعاتی که ممکن است به کارمان بیاید نصب شده اند. ما هر روز در چنین فضایی و با چنین وسایلی کار میکنیم و کارها هم بسیار سریعتر و راحتتر شده است. ما مصاحبهها را به شکل فایلهای دیجیتال به لپتاپ منتقل میکنیم کیفیت صدای آن را با نرم افزارهای اصلاح صوت افزایش میدهیم، آنها را پیاده کرده و مستقیما در واژه نگارها تایپ میکنیم. به منابعی که در بانکهای اطلاعاتیمان ذخیره کردهایم مراجعه میکنیم و اطلاعات جدید را از وب سایتها به دست میآوریم و در نهایت مطلب خود را از طریق ایمیل برای دبیران روزنامه میفرستیم. همه اینها شاید برای نسل پیش روزنامه نگاران رویایی دور دست به شمار می رفت اما برای ما بخشی از زندگی هرروزه است. اما این زندگی روزمره خطراتی هم دارد که میتواند همه کارهای ما را در چشم به هم زدنی به چالش بکشد.
یکی از مهمترین مشکلاتی که هر لحظه خطر آن ما را که زندگی و کارمان را به این ابزارهای الکترونیک گره زدهایم تهدید میکند، خطر از دست دادن اطلاعات به دلیل مشکلات الکترونیکی است.
همه ما میدانیم زمانی که از ابزارهای دیجیتال استفاده میکنیم در واقع همه اطلاعاتمان را با کمک زبانهای برنامهنویسی مختلف به کدهای دیجیتال تبدیل میکنیم که با فناوری سخت افزاری متفاوت بر روی مدارهای الکترونیکی کوچک و البته بسیار آسیب پذیر ذخیره میشود. همیشه به همه توصیه می کنیم مواظب اطلاعات خود باشید اما ته دلمان گمان میکنیم این شتری است که ممکن نیست مقابل منزل ما زانو بزند و خودمان را در برابر خطرات دیجیتال بی حفاظ رها میکنیم.
اگرچه بحث ویروسها و برنامههای نفوذی و کرم رایانههای مبحث مهمی است، اما دم دست تر از آن حفاظت سخت افزاری دادهها است.
همه ما بارها به دیگران توصیه کردهایم هر مطلبی را که مینویسید یا هر فایلی را که در محیط رایانه باز میکنید پس از هر تغییر آن را ذخیره کنید اما مطئنم شما هم مثل من بارها فراموش کردهاید این کار را بکنید و شاید تا کنون بارها مطلب، تصویر، فایل صوتی یا تصویری که ساعتها روی آن کار کردهاید را به خاطر فراموش کردن فشردن دکمههای Ctrl و S از دست دادهاید. اما مشکل به از دست دادن یک فایل خلاصه نمیشود. گاه همه هستی ما در معرض تهدید قرار میگیرد.
چندی پیش مشغول انجام پروژهای بودم که نزدیکی زمان تحویلش بود. چند ماه کار فشرده، ساعتها بی خوابی و فشار عصبی سرانجام به نتیجه رسید و کار تمام شد. صبح روز بعد که برای انجام چند اصلاح به سراغ کار برگشتم، کامپیوتر را روشن کردم و با پیغام دیجیتال ناآشنایی مواجه شدم که معنی آن این بود که هارد دیسک لپ تاپ غیر قابل دسترس شده است. شانس از بین رفتن هارد به دلایل مختلف بسیار کم است و اگر این اتفاق هم بیفتد به روش های مختلفی از جمله استفاده از نرم افزارهای خاص می توان بخشی از اطلاعات را بازیابی کرد و احتمال اندکی وجود دارد که هارد شما آنچنان آسیب ببیند که هیچ راه برگشتی وجود نداشته باشد. من هم که بارها این مطلب را برای دیگران توضیح داده بودم مطمئن بودم این اتفاق هیچ گاه برای خودم نخواهد افتاد و وقتی که خود را در برابر آن دیدم ناباوری و افسردگی تنها کاری بود که از دستم بر میآمد. بدترین صحنه آن روز این بود که حافظه جنبی (فلش) را که به درگاه USB وصل بود میدیدم و می دانستم اگر آخرین لحظه یک کپی از آن را روی حافظه میریختم هیچ وقت دچار این مصیبت نمیشدم (الان باید دوباره 300 صفحه متن را از اول ترجمه کنم و هر یک خط یک بار آن را در چند حافظه جنبی ضبط میکنم).
اگر این اتفاق برای من افتاد برای شما هم میافتد. به همین دلیل اگر آب در دست دارید زمین بگذارید و به فکر تهیه چند نسخه پشتیبان از فایل های خود باشید. برخی از حافظههای بیرونی دارای برنامه هایی هستند که به طور منظم از همه کامپیوتر شما پشتیبان تهیه میکنند. فایلهای مصاحبه، تصاویر، متنها، آرشیوها و دفترچههای ارتباطی شما مهمترین ابزاری هستند که در بزنگاه یک خبر شما را در رقابت با همکارنتان برای ارایه پیش زمینهای بهتر کمک میکنند به همین دلیل آنها را در چند حافظه بیرونی (حداقل 2 حافظه جنبی) ذخیره کنید و به طور منظم و هر چند روز یک بار همه این داده ها را به روز کنید و فایل های پشتیبان را با فایل های اصلی مطابقت دهید. در این صورت نه تنها در برابر خطراتی مانند آنچه بر من گذشت ایمن خواهید بود بلکه در برابر حملات ویروسی نیز اطمینان بیشتری دارید و حداقل خیالتان راحت است که یک یا دو نسخه پشتیبان از مطالبتان دارید. واقعا احتمال نابودی همزمان همه پشتیبانهای شما در حد صفر است و اگر هم چنین اتفاقی بیفتد مانند من دچار افسردگی نخواهید شد که چرا حداقل استانداردهای ایمنی اطلاعاتتان را رعایت نکردهاید.
البته همیشه همه راهها به تهیه ذخیره از اطلاعات خلاصه نمیشوند. برخی از اقدامات امنیتی دیگر را میتوان در نظر گرفت. برای مثال یکی از مشکلات رایجی که هنگام کار در دنیای دیجیتال ممکن است با آن مواجه شویم ارسال برخی از فایلها و دادهها با استفاده از پست الکترونیکی است. برخی اوقات به دلیل تنظیمهای مختلفی که کاربران برای افزایش امنیت بر روی سیستم های خود نصب میکنند و یا روشهای امنیتی که ارایه دهندگان این سیستم ها به کاربران خود آموزش میدهند، نامههای ما به جای صندوق پستی شخصی که به او ایمیل زدهایم، سر از ذخیره گاه هرزنامه های او در میآورند و یا به دلایل مختلف به دست او نمیرسند.
بسیار پیش میآید که به دلیل نقص موقتی که در سرورهای میزبان پستهای الکترونیکی به وجود میآید فرآیند ضمیمه کردن فایل به طور کامل صورت نمیپذیرد و ما نیز بدون توجه به این مسایل بلافاصله پس از ارسال ایمیل، فایل را از حافظه رایانه خود پاک کرده و حتی صندوق نامههای ارسالی خود را نیز پاک میکنیم و بدین ترتیب کافی است مشکلی کوچک پیش آید تا ما نامههای مهم و اطلاعات ارزشمند خود را برای همیشه از دست بدهیم.
یکی از روش هایی که می تواند این خطر را تا حد امکان کاهش دهد آن است که هنگام ارسال نامههای مهم به دیگران با استفاده از امکان رونوشت در نامهها (CC برای زمانی که هر کدام از گیرندگان، نام و آدرس دیگر گیرندگان را ببیند و BCC برای زمانی که هر کدم از گیرندگان، نام و آدرس گیرندگان دیگر را نبیند) نامه را برای خودمان هم بفرستیم. بدین ترتیب نخست آنکه از ارسال کامل نامه مطمئن خواهیم شد و هم اینکه اگر به هر دلیلی شخص نامه ما را دریافت نکرد امکان باز فرستادن آن برای او وجود خواهد داشت.
از سوی دیگر برخی از اطلاعات ضروری برای ما وجود دارد که نه تنها از دست دادن آنها میتواند مصیبت ساز باشد که نیازمند آن هستیم تا هر زمانی در اختیارمان باشد؛ در سفر یا هنگامی که رایانه یا حافظه جانبی خود را در اختیار نداریم ناگهان به آنها نیاز پیدا می کنیم و شاید آینده کارمان به آن گره خورده باشد. در چنین مواردی میتوان از امکان رو به گسترشی استفاده کرد بسیار مورد استقبال قرار گرفته است و آن حافظههای آنلاین است.
بسیاری از خدمات دهندگان وب با در نظر گرفتن این نیاز اقدام به طراحی سیستم های ذخیره اطلاعات آنلاین کردهاند. یکی از معروفترین این سرویس دهنده ها غول صنایع نرم افزاری، مایکروسافت است.
این شرکت در بخش Windows Live امکان رایگانی را فراهم آورده است که کسانی که در این سیستم اعتبار دارند میتوانند از آن استفاده کنند. این امکان به نام Sky Drive معروف است و میتوانید آن را در نشانی http://skydrive.live.com بیابید. با ثبت نام و ورود در این سیستم شما خواهید توانست تا حداکثر 25 گیگا بایت اطلاعات مختلف خود را در فضای اختصاصی خود بر روی سرورهای مایکروسافت ذخیره نمایید و دسترسی به آنرا هم محدود به خودتان کنید. در واقع با عضویت در چنین وب سایتهایی شما میتوانید یک بخش هارد دیسک اضافی به رایانهتان اضافه کنید که از همه جا قابل دسترس و از خطراتی مانند آسیبهای فیزیکی نیز در امان است. البته برخی از کارشناسان معتقدند این امکانها به دلیل آن که اطلاعات مهم شما را برروی سرورهای دیگران قرار میدهد خطراتی بالقوه نیز دارند که مهمترین آنها سو استفاده از اطلاعات مهم شما توسط ارایه دهندگان سیستم یا افراد ذینفوذ است. البته استفاده از سرویسدهندههای معتبری مانند مایکروسافت این خطر را تا حد زیادی کاهش میدهد و برای اطلاعات مهم شما جای امنی را فراهم میآورد.
به هر روی زندگی دیجیتال کار ما را راحت تر کرده است، اما به همان نسبت در صورت بروز حادثهای برای ابزارهای شما، دامنه آسیبهای آن نیز بیشتر از گذشته است پس قبل از اینکه اتفاقی بیفتد به فکر باشید و به یاد داشته باشید که زندگی در دنیای جدید و ابزارهای جدید قوانینی را میطلبد که حفاظت از اطلاعات یکی از اولیه ترین آنها است.