در دو بخش نخست تلاش کردیم شما را تا اندازه‌ای با برنامه سازی رادیویی آشنا کنیم. گفتیم اصلی‌ترین قدم در برنامه سازی دیدن و در واقع خوب دیدن است...

چگونه می‌توان حرفی برای گفتن داشت؟

در دو بخش نخست تلاش کردیم شما را تا اندازه‌ای با برنامه سازی رادیویی آشنا کنیم. گفتیم اصلی‌ترین قدم در برنامه سازی دیدن و در واقع خوب دیدن است. اما خوب دیدن چه حاصل و نتیجه‌ای به دنبال دارد. یکی از نتایج خوب دیدن آن است که به ما در انتخاب سوژه کمک می‌کند. از طریق خوب دیدن می‌توانیم موضوع‌هایی مناسب و متناسب برای برنامه‌سازی انتخاب کنیم.  مناسب به معنای در برگرفتن مولفه‌های یک سوژه خوب فارغ از رسانه‌‌ای که برنامه برای آن ساخته می‌شود و متناسب به معنای وجود ارتباط میان موضوع و رسانه‌ است. اما راستی مگر انتخاب سوژه تا این اندازه اهمیت دارد؟

شما چه فکر می‌کنید؟ آیا انتخاب سوژه تا  اندازه‌ای اهمیت دارد که به عنوان قدم اصلی در تولید یک برنامه محسوب شود؟ فکر کنید! خاطرات خود را از شنیدن و دیدن برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی مرور کنید. مگر تا به حال بارها و بارها برنامه‌ای را نشنیده‌اید و با خود گفته‌اید 'این برنامه که حرفی برای گفتن نداشت؛ فقط وقتمان را تلف کردیم'؛ و یا فیلمی که بعد از دیدن بخش کوتاهی از آن ترجیح داده‌اید کانال را تغییر داد و یا خاموش کنید. چه چیزی باعث شده که شما تصور کنید وقتتان تلف شده است. فکر می‌کنید بهتر بود این زمان را صرف کار بهتری می‌کردید و از اینکه این زمان را صرف شنیدن و یا دیدن برنامه کرده‌اید از خودتان عصبانی شده‌اید.

چه چیز این حس را در شما ایجاد کرده بود. آیا یکی از دلایل ایجاد این احساس؛ تکراری بودن سوژه و یا به زبانی دیگر ' نداشتن حرفی برای گفتن ' نبود. با شنیدن آغاز برنامه تا انتهای آن را حدس زدن و ....

احتمالاً با مقدماتی که گذشت حدس زده‌اید که موضوع بحث این شماره مشخصات یک سوژه مناسب است. به نظر شما سوژه مناسب و متناسب دارای چه مشخصه‌هایی است. آیا برای تولید برنامه در رادیو باید سوژه‌ها به حوزه‌های موضوعی خاصی مرتبط باشد  یا نه!

یک بار دیگر به حافظه خود رجوع کنید. آیا می‌توانید به چند مولفه‌ای که یک برنامه رادیویی را در ذهن شما ماندگار می‌کند اشاره کنید.

در این‌جا به چند مولفه‌ای که سوژه باید داشته باشد، اشاره می‌شود. امیدواریم شما نیز به چند مولفه دیگر اشاره کنید.

• - برای ساخت برنامه در رادیو مناسب باشد، یعنی موضوعی که انتخاب کرده‌ایم قابلیت پرداخت در قالب‌های رادیویی داشته باشد.
• - باید به نیاز مخاطب پاسخ دهد.
• - از واقعیت زندگی مردم برگرفته شده باشد.
• - نو و جذاب باشد.
• - با شرایط اجتماعی منطبق باشد.
• - متناسب با زمان حال باشد. (مثل استرس امتحانات در پایان سال تحصیلی)
• - به بهبود وضعیت موجود کمک کند.
• - به افزایش اطلاعات مخاطب کمک ‌کند. (دارای ضرورت اطلاع رسانی باشد مانند بیماری ایدز و یا انفولانزای خوکی و...)

 اما برای اینکه بتوانیم قبل از شروع کار پی ببریم سوژه انتخاب شده تا چه اندازه مناسب است می‌توانیم به چند پرسش درونی پاسخ دهیم.

• - سوژه تا چه اندازه می‌تواند مورد علاقه شنونده قرار گیرد.
• - در برگیرنده نکات تازه‌ای است که مورد علاقه شنونده باشد. (برای مخاطب عام تهیه شده و یا مخاطب خاص)
• - موضوع روز است.
• - آیا توضیح و تفسیری به دانسته‌های پیشین شنونده می‌افزاید و یا دربرگیرنده اطلاعات جدید است.

هر قدر موضوع انتخابی دارای مولفه‌های بیشتری از مواردی که ذکر شد باشد، بیشتر در یاد و خاطر شنونده باقی خواهد ماند.

تکلیف روز: با توجه به مولفه‌هایی که ذکر شد یک سوژه را به تناسب محل کار و تحصیل خود انتخاب کنید و در چند خط توضیح دهید، چگونه می‌خواهید سوژه مورد نظر خود را بپرورانید.