یورونیوز شبکه خبری ۲۴ ساعته اروپایی است که زیر نظر کمیسیون ارتباطات اتحادیه اروپا فعالیت می‌کند. بخش‌های اصلی این شبکه را پخش خبر، مرور مطبوعات، اقتصاد، سرخط اخبار، اخبار اروپا، ورزش، زندگی اروپایی‌ها، فرهنگ، رخدادهای آتی، فن‌آوری و مصاحبه تشکیل می‌دهند. اگر چه یورونیوز توانسته است با تنوعات زبانی و استفاده از کادر زبردست مخاطبان زیادی از سراسر جهان را به خود جذب کند اما وجود نگاه‌های یک جانبه فرانسوی یا در نهایت اروپایی محور، باعث شده است در معرض انتقادات جدی قرار گیرد، چنان که برخی از کارشناسان حوزه خبر و نظرسنجی‌های معتبر در دنیا آن را رسانه‌ای 'خسته کننده' می‌نامند. این نوشتار تلاشی در جهت معرفی 'یورونیوز' و بخش مختلف خبری آن است.

یورونیوز شبکه خبری ۲۴ ساعته اروپایی است که زیر نظر کمیسیون ارتباطات اتحادیه اروپا فعالیت می‌کند. بخش‌های اصلی این شبکه را پخش خبر، مرور مطبوعات، اقتصاد، سرخط اخبار، اخبار اروپا، ورزش، زندگی اروپایی‌ها، فرهنگ، رخدادهای آتی، فن‌آوری و مصاحبه تشکیل می‌دهند. اگر چه یورونیوز توانسته است با تنوعات زبانی و استفاده از کادر زبردست مخاطبان زیادی از سراسر جهان را به خود جذب کند اما وجود نگاه‌های یک جانبه فرانسوی یا در نهایت اروپایی محور، باعث شده است در معرض انتقادات جدی قرار گیرد، چنان که برخی از کارشناسان حوزه خبر و نظرسنجی‌های معتبر در دنیا آن را رسانه‌ای 'خسته کننده' می‌نامند. این نوشتار تلاشی در جهت معرفی 'یورونیوز' و بخش مختلف خبری آن است.

پرمخاطب ترین شبکه خبری جهان

یورونیوز رسانه‌ای چند زبانه و طرفدار اروپا است که در ‍ژانویه سال 1993 در شهر لیون (Lyon) فرانسه تاسیس شده است. این رسانه توسط یازده عضو از رسانه‌های اتحادیه پخش خبری اروپایی 'European Broadcasting Union (EBU)' تشکیل شده است. لزوم تاسیس چنین رسانه‌ای که در اروپا تمرکز داشته باشد بعد از جنگ خلیج فارس و در جریان جنگ رسانه‌ای که سی ان ان به راه انداخت به شدت احساس می‌شد. به‌این ترتیب شاید بتوان گفت یورونیوز با هدف 'رقابت با سی ان ان' پا به عرصه رسانه‌های جمعی گذاشت (وب سایت پابلیک دیپلماسی، 2010). بر اساس ادعای خود یورونیوز این رسانه اخبار جهان را با رویکردی اروپایی و به زبان‌های مختلف پوشش می‌دهد. به گزارش دایره المعارف آنلاین وکی‌پدیا، یورونیوز در سال 2009 در بیش از 151 کشور جهان خدمات ارائه داده است و بیش از 179 میلیون خانوار اروپایی از طریق کابل، ماهواره و زمینی (terrestrial) از آن استفاده می‌کنند که در مقایسه با مخاطبان سی ان ان (147 میلیون خانوار) و بی‌بی‌سی (88 میلیون خانوار) رقم قابل توجهی است. آمار دیگری نشان می‌دهد که روزانه 8 میلیون نفر از کشورهای اتحادیه اروپا مخاطب یورنیوز هستند که‌ این رقم 4 برابر مخاطبان سی‌ان‌ان و 8 برابر مخاطبان بی‌بی‌سی است (وب سایت پابلیک دیپلماسی، 2010). به‌این ترتیب  یورونیوز را می‌توان در صدر رسانه‌های پر مخاطب جهان قرار داد. بنابر تحلیلی که هدتفت و هورات (Hedetroft and Mete Hjort) (2002) انجام داده اند، یورونیوز دومین مرکز پخش خبری طرفدار اروپا بعد از سی‌ان‌ان است. این شبکه سالانه 5 میلیون یورو درآمد دارد و بیش از ده درصد تولیدات اطلاعاتی‌اش مخصوص اخبار اتحادیه اروپا است. بر اساس آمارها شهروندان 'فرانسوی، آلمانی و اسپانیایی' به ترتیب بیشترین مخاطبان یورونیوز را تشکیل می‌دهند (هدتف و هورات، 2002:‌48).

تمرکز خبری یورونیوز بر روی اخبار بازارهای مالی، ورزشی، هنر و فرهنگ، علم، آب و هوا، و سیاست‌های اروپایی است که در کنار این برنامه‌ها، روزنامه‌های مهم اروپایی را نیز مرور می‌کند. اعم این خبرها به صورت خبرهای کوتاه یا با پوشش خبری زنده ارائه می‌شوند. یورونیوز به زبان‌های عربی، انگلیسی، فرانسه، آلمانی، ایتالیایی، پرتغالی، روسی، اسپانیایی، ترکی و به تازگی نیز به زبان فارسی در سراسر دنیا پخش می‌شود.

یورو نیوز فارسی

یورونیوز که از پرطرفدارترین رسانه‌های بین‌المللی است به تازگی به جرگه رسانه‌های فارسی زبان پیوسته است. زبان فارسی که به جز ایران در کشورهایی چون افغانستان، تاجیکستان، ازبکستان و بخش‌هایی از عراق، بحرین و عمان تکلم می‌شود از چنان اهمیتی برخوردار شده است که یکی از شبکه‌های خبری یورونیوز را به خود اختصاص داده است.

بخش‌های مختلف یورونیوز

محتوای خبری یورونیوز شامل بخش‌های بسیار متنوعی است که عبارتند از:

اخبار: پوشش خبری مهمترین اخبار مربوط به اروپا، آسیا (خصوصا دنیای عرب) و اخبار بین‌الملل

مطبوعات: ‌نگاهی به صفحات نخست روزنامه‌های صبح اروپایی

تجارت: اخبار مالی

بازارها: اخبار بازارهای بورس جهان، ارزش پول‌های رایج و قیمت نفت

اخبار زنده از وال استرتیت: خبر رسانی زنده از بازار سهام بورس نیویورک

سر سطر خبرها: نگاهی اجمالی به مهمترین خبرها و گزارشات تجاری

اروپا: پوشش اخبار مربوط به اروپا

ورزش: سرخط خبرهای ورزشی

یوروفوت:‌ نتایج بازی‌های فوتبال اروپا

بدون شرح: فیلم‌های ویدئویی کوتاه بدون توضیح

مصاحبه: مصاحبه با افراد برجسته

گزارشگر: نگاهی به شهروند اروپایی

محفل (agora): مناظره چهره به چهره

ساوا(sawa): نگاهی به زندگی‌های روزمره شهروندان اروپایی در اطراف مدیترانه

پرسش‌های اروپا:‌ اطلاعاتی درباره موضوعات اتحادیه اروپا

لو مگ (le mag):‌ پوشش اخبارفرهنگی- هنری، موسیقی، مد و سفر و گردش

سینما: معرفی فیلم‌های روی پرده

شما: نظر تعاملی شهروند اتحادیه اروپا در رابطه موضوعات کلیدی

فضا:‌ نگاهی به تکنولوژی‌های فضایی، برنامه‌ای از مرکز آژانس فضایی اروپا

نبوغ: معرفی مردم معمولی با نبوغ فوق العاده

نظرات گوناگون: مصاحبه‌هایی با متفکران، مبتکران و رهبران افکار عمومی‌

همکاری یورونیوز و پارلمان اروپا[1]

مارتین بوند (Martin Bond) در کتاب خود با عنوان 'اروپا، پارلمان و رسانه ها' (2003) ، یورونیوز را نمونه منحصر به فردی از یک کانال خبری/ اطلاعاتی چند زبانه طرفدار اروپا معرفی کرده است که به عنوان یک شبکه تلویزیونی عام کار می‌کند. از سال 1993 که‌این شبکه تاسیس شد به کار پوشش خبری موسسات اروپایی مشغول بوده است. پوشش خبری یورونیوز بر اخبار پارلمان اروپا [1] عهده گرفته است. بوند موارد خاصی از این همکاری را چنین برمی‌شمرد:

• روزنامه‌نگاران یورونیوز که تجهیزات تکنیکی‌شان از شهرهای استراسبورگ و بروکسل تامین می‌شود، گزارش‌های کوتاهی از جلسات جامع مجلس تهیه می‌کنند و آنها را به تعدادی از ایستگاه‌های خبری (هر نیم ساعت یک بار) و به برنامه‌های روزانه 'اروپا' می‌فرستند.
• یورونیوز کار کمیته‌های مجلس را از طریق عکس و موضوعات خبری (News Items) پوشش می‌دهد.
• یورونیوز جلسات اتحادیه اروپا و کنفرانس‌های مطبوعاتی رئیس مجلس اروپا را نیز پوشش می‌دهد.
• یورونیوز همچنین دیدارهای رسمی‌و سفرهای مهم نمایندگان کشورهای دیگر را پوشش می‌دهد.
• از سال 1994 یورونیوز در تهیه برنامه مجله هفتگی به نام 'پارلیمنتو' با مجلس اروپا همکاری می‌کند. بخش سمعی و بصری، امکانات تکنینکی این برنامه را که به مدت 8 دقیقه طول می‌کشد، فراهم می‌کند. هر هفته برنامه پارلیمنتو را یک روزنامه نگار از یک ملیت متفاوت از بخش چند زبانه یورونیوز می‌سازد که سریعا به 7 زبان آلمانی، اسپانیایی، ایتالیایی، پرتغالی، فرانسوی، انگلیسی و روسی (یعنی زبان‌های رایج در یورونیوز) ترجمه می‌شود.
• هدف پارلیمنتو این است که اخبار فعالیت‌های مجلس اروپا را گزارش و تفسیر کند.

انتقاداتی بر جانبداری‌های خبری یورونیوز

یورونیوز که به تعبیر برخی از رسانه‌ها 'کشتی بادبانی خبری نهاد اتحادیه اروپا' (A Flagship news organization in the European Union) است (وب سایت هالیک، 2010)، اگر چه در صدر رسانه‌های پر مخاطب قرار دارد اما منتقدانی هم دارد که ‌این رسانه را به داشتن رویه‌های 'آرام' در خبرنگاری متهم می‌کنند. در مطالعه‌ای که توسط موسسه نظرسنجی گالوپ یورو (Gallup Europe) در سال 2004 انجام شده، یورونیوز را رسانه‌ای 'خسته کننده'، 'یکنواخت'، 'آرام' و 'تکراری' توصیف کرده و ارزش‌های خبری آن را به چالش کشیده است.

علاوه بر این گروهی دیگر از منتقدان نوع پوشش خبری یورونیوز از حوادث جهان را جهت‌دار می‌دانند و معتقدند که بی‌طرفی در آنها رعایت نمی‌شود. ایلگار ممدف (Ilgar Mammadov) یکی از مفسران  سیاسی در قره باغ سوگیری یورونیوز در گزارش خبری بحران قره باغ را مورد بررسی قرار داده است: 'گزارش کانال خبری یورونیوز درباره بحران خبری قره باغ نمونه آشکاری از سوگیری‌های سیاسی و ایدئولوژیکی است'. این گزارش با انتقاد از رویه بنیادگرایی مسیحی در بدنه یورونیوز به‌این مورد اشاره کرده که 'قبلا بارها درباره وجود ریشه‌های بنیادگرایی اسلامی‌در رسانه ها شنیده شده بود هر چند امروز شاهد طغیان بنیادگرایی مسیحی در یورونیوز هستیم که به صورت یک پروپاگاندای سیاسی در آمده است'.

در فوریه سال 2010 یورونیوز برنامه‌ای با نام 'قربانیان فراموش شده نبردی سرد' پخش کرد که در آن به اوضاع پناهنده ها در آذربایجان پرداخت. این برنامه که به زعم بسیاری از منتقدین یک پوشش خبری یک جانبه از مسائل پناهندگان در سراسر جهان بود به نوعی سختی‌های زندگی مهاجران را به شکل جامعه آذربایجان نسبت داد این در‌حالی ‌است که وضعیت زندگی پناهدگان در اروپا و آمریکا بهتر از آن نبوده است.

رسانه یک صدایی یا چند صدایی

یورونیوز یک رسانه اروپایی با تمرکز جغرافیایی در فرانسه است با این حال محتوای 7 زبانه - و استفاده از روزنامه نگاران ملیت‌های گوناگون- آن این ادعا را در مدیران و روزنامه نگاران آن به وجود می‌آورد که‌این رسانه نماینده تمام و کمال یک ملت، بک کشور یا یک عقیده و دیدگاه خاص نیست بلکه تکثری از نگاه‌های متفاوت با دروازه‌بانی اروپایی است. به‌این ترتیب می‌توان در قابیلت‌های تعدیل در این رسانه نسبت به دیگر رسانه ها مثل بی‌بی‌سی با مدیریت انگلیسی و سی‌ان‌ان با مدیریت آمریکایی، خوشبین‌تر بود.

پی‌نوشت

1. پارلمان اروپا یکی از دو ارگان مهمی‌است که وظیفه قانونگذاری در اتحادیه اروپا را دارند. این پارلمان که در کنار شورای اتحادیه اروپا مستقیما از سوی اتحادیه انتخاب می‌شود به اختصار (EP) نامیده می‌شود.

منابع:

• 'Many Voices One Vision'. Euronews Press Release, www.euronews.net
http://www.euronews.net/create_html.php?page=euronews&lng=1
Retrieved 2 January 2007. [dead link]

• http://www.rapidtvnews.com/index.php/200909174744/euronews-claims-top-european-spot.html

• The Gallup Orgnization Europe, (2004), Can EU hear me?, Interim Report, Friends of Europe support.
http://www.gallup-europe.be/canEUhearme/CanEUhearme%20Interim%20Report.pdf

• http://www.news.az/articles/3596

• Bond, M, (2003), Europe, parliament and the media, Federal Trust for Education and Research, London: Barnes and Nobel.

• Hedetoft, U & Hjort, M, (2002). The postnational self: belonging and identity, London: Barnes & Nobel.

• http://www.huliq.com/1/91222/euronews-declines-quality-showing-partiality-azerbaijan

• http://publicdiplomacy.wikia.com/wiki/Euronews_-_The_European_Perspective_on_International_News