در ترکیب بندی عکس، یکی از عناصری که باید به آن توجه داشت «خط» است. خط عنصر قدرتمندی است که با کمی تمرین در استفاده از آن، می توان بر تاثیرگذاری حرکت موجود در عکس افزود. خطوط، به خصوص بر چگونگی هدایت مخاطب در عکس تاثیر می گذارند...

در ترکیب بندی عکس، یکی از عناصری که باید به آن توجه داشت «خط» است. خط عنصر قدرتمندی است که با کمی تمرین در استفاده از آن، می توان بر تاثیرگذاری حرکت موجود در عکس افزود. خطوط، به خصوص بر چگونگی هدایت مخاطب در عکس تاثیر می گذارند.

 

هر یک از سه نوع خط افقی، عمودی و مورب، تاثیر متفاوتی روی عکس دارند؛ بنابراین در قاب بندی باید تاثیر هر کدام را مد نظر قرار داد.

عکس: flickr.com

یک تمرین ساده این است که به آرشیو عکس هایی که گرفته اید سری بزنید و در عکس ها به دنبال خطوطی بگردید که به اصطلاح در قاب خوب نشسته اند، یا برعکس آن را خراب کرده اند.

پس بار دیگر که برای عکاسی می روید، دانسته تصویر را قاب بندی کنید؛ از خود بپرسید چه خطوطی در برابر شما هستند و چطور می توان از آن ها استفاده کرد تا به تاثیرگذاری عکس افزود.

همچنین از خود بپرسید که آیا این خطوط فرم خاصی را شکل می دهند که بتوان با تاکید بر آن ها بر جذابیت عکس افزود.

 

خطوط افقی

خطوط افقی عکس، حس «آرامش» و «ثبات» می دهند. این نوع خطوط بهتر از دیگر انواع در عکس دیده می شود و اغلب مثل فضایی برای شیرجه زدن درون عکس عمل می کنند. در واقع، خط افقی، لنگری است که دیگر عناصر موجود در عکس حول آن شکل می گیرند.

 

عکس: flickr.com

در صورتی که قصد دارید بر پایداری یک خط افق تاکید کنید، عکس را در قاب افقی بگیرید. اگر چند خط افقی در کنار هم دارید و می خواهید تاکید روی کنار هم قرار گرفتن آن ها باشد، قاب تصویر را عمودی بگیرید.

دقت داشته باشید که خط افق، زمانی که بدون شکستگی باشد می تواند حالتی خسته کننده و یکنواخت به تصویر بدهد. در این صورت راه حل آن است که از عناصر دیگری نیز در منظره خود استفاده کنیم (مثلا کوه، درخت، ساختمان) تا یک دست بودن و یکنواختی خط افق شکسته شود.

 

عکس: flickr.com

خطوط افقی را در میانه تصویر قرار ندهید. روش مؤثرتر آن است که آن ها را در یک سوم بالایی یا پایینی قاب تصویر بگنجانید.

چند لایه خط افقی در کنار هم می تواند در تصویر ریتم و الگویی خاص ایجاد کند که نقطه تمرکز آن تصویر باشد. به اندازه کافی تمرین کنید تا خطوط افقی تصویر واقعا در راستای افق باشد. خطوط افقی باید در راستای دو خط افقی قاب تصویر قرار گیرند.

 

عکس: favim.com

 

خطوط عمودی

خطوط عمودی در تصویر حالات مختلفی را منتقل می کنند، از قدرت و نیرو گرفته (مانند آسمان خراش ها) تا رشد (مانند درختان).

همان طور که خطوط افقی در قاب افقی برجسته می شوند، خطوط عمودی را هم می توان با چرخاندن دوربین و ایجاد یک قاب عمودی برجسته تر کرد. قاب عمودی بر ارتفاع سوژه تاکید می کند و آن را مرتفع تر نشان می دهد.

 

عکس: flickr.com

راه دیگر آن است که قاعده را بشکنیم و سوژه عمودی را در قاب افقی قرار دهیم. در چنین حالتی اگر خطوط افقی قوی داشته باشیم، سوژه عمودی به خوبی برجسته می شود؛ به شکلی که انگار قاب تصویر گنجایش در بر گرفتن آن را ندارد.

 

عکس: photographyicon.com

در اینجا هم باید دقت کنید که خطوط عمودی در راستای دو خط عمودی قاب تصویر قرار گیرند. البته که این کار همیشه هم امکان پذیر نیست؛ ممکن است سوژه هرچه بالاتر می رود، به یک سمت متمایل شود، در این حالت تنها سعی کنید مرکز آن را تا جایی که امکان دارد در راستای دو خط عمودی قاب قرار دهید.

زمانی که خطوط عمودی قوی دارید، استفاده از قاعده یک سوم ها را حتما به خاطر داشته باشید. قرار دادن خط عمودی در وسط تصویر، ممکن است گاهی تاثیرگذار باشد اما تصویر را دو پاره می کند.

به دنبال خطوط عمودی بگردید که تکرار شده اند و می توانند در کنار هم الگویی را شکل دهند - خصوصا زمانی که قرار گرفتن شکل ها و خطوط دیگر در کنار آن ها کنتراست[1] قوی ایجاد می کند.

 

خطوط مورب

خطوط مورب معمولا در جلب توجه مخاطب موفق عمل می کنند. نقاط تلاقی این خطوط با خطوط دیگر در تصویر نقطه تمرکز می سازد. خطوط مورب با ایجاد پرسپکتیو، به تصویر عمق می دهند.

خط مورب می تواند در تصویر حس حرکت و پویایی ایجاد کند. همیشه به این فکر کنید که چطور می توان با استفاده از خطوط مورب چشمان مخاطب را به سمت سوژه اصلی هدایت کرد.

 

عکس: flickr.com

عکس: آندره کرتس (Andre Kertes)

مطالعات مختلف نشان داده است بیشتر افراد به طور طبیعی یک تصویر را از سمت چپ به راست می بینند. بنابراین خطوط مورب از پایین سمت چپ به بالا سمت راست، می تواند در هدایت نگاه مخاطب مفید واقع شود.

البته که نباید تصویر را با خطی مورب از یک گوشه به گوشه مقابل، دو پاره کرد. همچنین به خاطر داشته باشید که خطوط مورب متعدد در جهت های مختلف و نقاط تلاقی متعدد، اگرچه به تصویر حس حرکت می دهد، اما آن را به صحنه ای آشفته و گیج کننده تبدیل می کند.

 

عکس: flickr.com

خطوط موربی که در تصویر تکرار می شوند می توانند همانند خطوط افقی و عمودی، یک فرم تاثیرگذار ایجاد کنند که خود ممکن است حتی سوژه اصلی عکس قرار گیرند.

 

 

منبع: digital-photography-school.com

 

---

[1] Contrast