- راهنمای انتشار دیجیتال در واشنگتن پست-قسمت آخر، ترجمه: طاهره رحیمی
- 1395-08-23 13:23:00
- کد مطلب : 3899
باید فکرکنیم که مخاطبان، ما را در زمینه محتوایی که از منبع ثالثی که در واشنگتنپست نقل میکنیم، قابل اعتماد میدانند؛ فرقی نمیکند که آن را کاملا کپی کرده باشیم، جایی در لابهلای متنمان قرار داده یا همان حرفها را به زبان خودمان گفته باشیم...
باید فکرکنیم که مخاطبان، ما را در زمینه محتوایی که از منبع ثالثی که در واشنگتنپست نقل میکنیم، قابل اعتماد میدانند؛ فرقی نمیکند که آن را کاملا کپی کرده باشیم، جایی در لابهلای متنمان قرار داده یا همان حرفها را به زبان خودمان گفته باشیم. پس همان قوانین متعارف را دنبال کنید. هیچگاه یک ویدئو را بدون آنکه از اول تا آخرش را تماشا نکردهاید در لابهلای متن نگذارید. دقیقا بدانید کل حرفهایی که به یک زبان خارجی در آن ویدئو گفته شده و شما میخواهید گزیدههای از آن را منتشر کنید، به چه معناست. قبل از آنکه به سایتی لینک بدهید، تمام تیترهای آن صفحه، مطالب، باکسها و تبلیغات کنار صفحه را هم ببینید که آیا مناسب برای بازنشر در سایت ما هستند یا نه.
اگر محتوای آن لینک یا صفحه، با معیارهای ما در زمینه موارد بالقوه آزاردهنده یا توهینآمیز، نمیخواند، اما در عین حال آن لینک حاوی ارزشهای خبری است، ما آن لینک را منتشر میکنیم. اما باید به خوانندگان قبل از آنکه روی لینک کلیک کنند، بگوییم که قرار است در آن لینک چه ببینید. (مثلا: اخطار بعضی عکسهای این سایت حاوی تصاویر واضح جنگی است.)
اعتبار بخشی
وقتی میخواهید به یک محتوای خارج از سایت واشنگتنپست لینک بدهید، آن را لابهلای مطلب خودتان بگذارید یا به آن ارجاع دهید، بهترین قانونی که باید آن را بهخاطر بسپارید همان قانون معروف طلایی است: آنطوری از آن مطالب استفاده کنید و ارجاع دهید که دوست دارید دیگران با مطالب واشنگتنپست همانطور رفتار کنند. سوء استفاده از مطالب دیگران میتواند آسیبهای جدی به اعتبار ما وارد کند یا کل شرکت واشنگتنپست را وادار به اتخاذ موضع رسمی کند.
در هر بخشی از سایت واشنگتنپست که محتوایی از رسانه ثالثی وجود دارد، ما باید به شیوه معمول و پذیرفته شده منبع را ذکر کنیم. به این ترتیب هم به خوانندگانمان اطلاعات مهمی دادهایم، هم کاملا شفاف عمل کردهایم و هم احتمالا به یک رسانه دیگر اعتبار دادهایم.
همیشه و همهجا باید چیزی را که از جایی گلچین کردهایم یا در لابهلای متنمان گذاشتهایم، کاملا شفاف ارجاع دهیم؛ فارغ از اینکه آن محتوا را از یک روزنامه، وبلاگ، توییتر یا ... هرجای دیگری بهدست آوردهایم. علاوه بر این با آوردن اسم آن منبع و نیز با لینک دادن به همان محتوای خاص، البته اگر امکان لینکدادن وجود دارد. زمانی که یک خبر توسط منابع مختلفی ذکر شده، اگر منبع اولیه مشخص است باید به همان منبع، ارجاع دهیم.
استفاده از موارد دارای کپیرایت در منبع ثالث
قانون کپیرایت از هر چیز اصیل و ابداعی که به ترتیبی ضبط شدهاست، حمایت میکند؛ مثل متن، صدا و تصویر. اما حقایق[1] شامل این قانون نمیشود. نظرات و عقاید شامل کپیرایت نمیشوند؛ اگرچه اولین بیان از آن افکار بهمحض ضبط شدن، در دایره حفاظت از قانون کپی رایت قرار میگیرند. به محض اینکه یک اثر، دارای کپیرایت شد، از هرگونه کپی، استفاده یا اجرای غیرمجاز محافظت میشود. البته خالق آن اثر نیازی به ثبت کارش در اداره کپی رایت آمریکا یا اعلام اینکه اثر دارای کپی رایت است ندارد. قوانین این حوزه کمی پیچیده هستند و شرایط دریافت کپیرایت طولانی است. ممکن است بیشتر از 100 سال طول بکشد که یک اثر در حوزه استفاده عمومی دربیاید.
وقتی تصمیم گرفتید که ما از یک محتوای ثالث استفاده کنیم، سوال اول باید این باشد که آیا آن محتوا کپیرایت دارد یا نه. جواب معمولا مثبت است. باید فرض کنیم که یک اثر مشمول قانون کپی رایت است، مگر آنکه اثر متعلق به دولت فدرال باشد یا آنقدر قدیمی است که دیگر وارد حوزه عمومی شده باشد. در این موارد اگر درباره موضوعی مطمئن نیستید با بخش حقوقی مشورت کنید و بپرسید آن محتوای مدنظرتان شامل قانون کپی رایت میشود یا نه.
اگر میخواهیم از مطلب کپیرایت استفاده کنیم باید اجازهاش را داشته باشیم یا در در چهارچوب «استفاده منصفانه[2]» آن را منتشر کنیم. اجازه از صاحب اثر برای انتشار هم میتواند مستقیما بهصورت شفاهی یا کتبی گرفته شده باشد. علاوه براین، اجازه انتشار میتواند از بخش «شرایط استفاده» که در سایت دارنده محتوا قرار دارد،گرفته شده باشد. بهعنوان مثال، سایت منبع ثالت ممکن است یک اطلاعیه رسمی داشته باشد که به استفادهدهندگان اجازه انتشار مجدد یا کپی محتوا را به شرط ذکر منبع بدهد یا حتی ممکن است این اجازه از خود متن هم قابل برداشت باشد.
مثال: ویدئوهای یوتیوب.
اینکه یوتیوب یک کد برای قراردادن ویدئوها در یک سایت دیگر مهیا کرده، به آن معنا نیست که دارنده کپی رایت، اجازه استفاده از آن را برای انتشار در محیط وب داده است. در بسیاری موارد، بعضی افراد آن ویدئو را بدون اجازه صاحب اثر در یوتیوب منتشر کردهاند. زمانی که هر شبههای درباره اینکه ما اجازه صریح یا ضمنی برای استفاده از یک اثر دارای کپی وجود دارد، بخش حقوقی واشنگتنپست باید مورد مشورت قرار گیرد.
بند «استفاده منصفانه» نوعی دفاع از استفاده بدون اجازه از یک اثر دارای کپیرایت است. متاسفانه جواب مشخصی درباره اینکه چه نوع استفادهای شامل استفاده منصفانه میشود، نداریم. دادگاهها برای قضاوت درباره اینکه استفاده از یک مطلب، استفاده منصفانهای بوده یا نه، به عوامل چندگانهای توجه میکنند. درواقع حکمی که صادر میکنند به جوابی بستگی دارد که از این چهار عامل استباط میکنند.
اولین عامل مرتبط با هدف و نحوه استفاده است. اینکه استفاده از آن محتوا در درون نقد، تفسیر یا یک گزارش استفاده شده یا آنکه محتوا فقط در جایی کپی و بازتولید شده است، متفاوت است. عامل دوم درباره طبیعت خود اثری است که کپیرایت دارد؛ آیا اثر در درجه بسیار خلاقانه یا واقعی قرار میگیرد یا خیر. سوم درباره مقدار یا اندازهای است که از اثر دارای کپیرایت در مطلب ثانویه استفاده شده. قائدتا اگر شما یک متن دارای کپی رایت را کامل کپی کنید ـ حتی اگر این کار از نظر فنی هم امکانپذیر باشد ـ این استفاده را به سختی میتوان در زیرمجموعه «استفاده منصفانه» تفسیر کرد. عامل چهارم اثرات استفاده از محتوای تحت کپیرایت در بازارهای بلقوه است. برای دادگاهها پاسخ به این سوال مهم است که آیا استفاده از آن محتوا، بر فروش آن اثر تاثیرگذار است یا نه و اصلا اینکه، خریدار بلقوهای برای خرید مجوز آن اثر وجود دارد یا خیر؟
رویهمرفته اینکه بتوانیم پیشبینی کنیم دادگاه استقاده از یک اثر را شامل «استفاده منصفانه» میدان، بسیار مشکل است. اداره قانون کپیرایت آمریکا این موضوع را اینطور خلاصه کرده: «تمایز میان استفاده منصفانه و تخلف از آن کاملا واضح نیست و بهراحتی نمیتوان آن را توضیح داد. تعداد کلمات، خطوط و حتی پاراگرافهای مشخصی برای تعیین مصداق استفاده منصفامه، وجود ندارد.» اگر میخواهید از یک اثر دارای کپیرایت استفاده کنید و مجوزی برای این کار ندارید، حتما با بخش حقوقی مشورت کنید.
در اینجا چند نمونه سوء برداشتها را درباره قانون کپیرایت را ببینید:
- «در اینترنت وجود دارد، پس میتوانیم از آن استفاده کنیم.» اتفاقا پروندههای حقوقی بسیاری درباره استفاده غیرقانونی از متن یا تصاویر اینترنتی، در دادگاهها در جریان است.
- «این مطلب روی سایتی که محتوای آن توسط کاربران تهیه میشود (UGC[3]) قرار داشت، پس رایگان است.» نه ضرورتا اینطور نیست. بهعنوان مثال اگر سایتی دارای «مجوز خلاقیتهای عمومی[4]» است، به آن معنا نیست که میتوانیم عکسی را بدون اجازه از آن سایتها، در وبسایتمان کار کنیم. استفاده از محتوای وبسایتهایی که مجوز خلاقیت عمومی دارند، کمی پیچیده است. اگر سوالی درباره اینکه ما میتوانیم عنصر خاصی را از سایتی که محتوای آن توسط کاربران تولید شده، منتشر کنیم یا نه، باید با بخش حقوقی مشورت کنید. اگر هم از منبع یک عکس بیاطلاعید، با دبیر بخش عکس مشورت کنید.
در مورد بازنشر عکسها و مخصوصا این عکسها چ بسیار محطاط عمل کنید:
ـ عکس ورزشهای حرفهای و رویدادهای ورزشی
ـ عکس بازدیدکنندگان از کاخ سفید
ـ عکسهایی ستارهها و اشخاص معروف که بین کاربران دست بهدست میشود
ـ لوگوی شرکتها
ـ تصاویر گرافیکی دارای خشونت، عریانی یا هرنوع از اشکال آزاردهنده با توهین احتمالی
- «منبع عکس یا متن شفاف ذکر شده، بنابراین دیگر مساله کپیرایت حل شده.» نه، اینطو نیست. استناد واضح و مشخص به فردی که آن محتوا متعلق به اوست، دفاع قانونی از استفاده بدون اجازه از آن محتوا نیست. اداره کپیرایت ایالات متحده در این زمینه میگوید: «ذکر منبع اثر دارای کپی رات، جایگزین دریافت مجوز نیست.»
- «من فقط کمتر از 30 ثاتیه از آن ویدئو را استفاده کردم.» یا «کمتر از 250 کلمه از آن متن را استفاده کردم.» این استدلال باز هم اشتباه است. ما قانونی به اسم قانون 30 ثانیه یا قانون 250 کلمه نداریم یا هر مرز مشخص دیگری که «استفاده منصفانه» از محتوای کپیرایتشده را تعریف کند.
- «در دایره مالکیت عمومی[5] قرار داشت.» اگر چیزی متعلق به دولت فدرال باشد یا واقعا قدیمی باشد، احتمالا در دایره اموال عمومی قرار میگیرد، در غیر این صورت احتمالا جزو اموال عمومی نیست و نیازمند دریافت مجوز است.
دقت کنید این یک دستور است؛ اگر کسی ادعا کرد که ما از اثر فرد دیگری سوء استفاده کرده و بدون دریافت مجوز آن را منتشر کردهایم، سریعا اداره حقوقی و دبیر مربوطه را در جریان قرار دهید.
در عصر رسانههای دیجیتال، یک رسانه ثالث هم ممکن است از مطالب دارای کپی رایت واشنگتن پست استفاده نادرستی بکند. بنابراین اگر احتمالا موردی از سرقت ادبی[6]، تخلف از قانون کپیرایت یا دیگر استفاده نادرست از مطالب یا لوگو یا سایر تملکات معنوی واشنگتنپست را مخصوصا در فضای مجازی تشخیص دادید، لطفا به نشانی copycat@washpost.com ایمیل بزنید. در ایمیل این موارد را هم لحاظ کنید: 1. لینک یا کپی از مطلبی که فکر میکنید، قانون کپیرایت را نقض کرده است. 2. یک لینک یا کپی از مطلب اصلی واشنگتنپست (مثلا یک مقاله)که فکر میکنید از آن سوء استفاده شده. 3. هر اطلاعات دیگری که فکر میکنید ممکن است به هر نحوی مرتبط یا مفید باشد (مثلا اینکه کی و چطور از این اتفاق مطلع شدید)
تصحیح و توضیح[7]
واشنگتنپست، پس از اطلاع از اشتباهی که رخ داده، همیشه بهدنبال انتشار تصحیح و توضیح مناسب است.
فرایند کار چگونه است؟
خبرنگاران، تهیهکنندگان یا دبیران سرویس باید دبیران ناظر را خیلی سریع در جریان انتشار مطالبی که پتانسیل تصحیح دارد، قرار دهند. تصحیح و توضیح به مقالات آنلاین باید از طریق فرم درخواست تصحیح دبیر ارسال و تایید شود. وقتی تصحیح آنلاینی صورت میگیرد، دبیر سرویس، مسئول اطلاعرسانی درباره آن موضوع به بخشهای مختلف و از جمله به گروه رسانههای اجتماعی است تا اقدامات بعدی برای تغییرات لازم در تیترها و مطلب انجام شود؛ اصلاحات لازم غیر از آنکه باید در بدنه مطلب اعمال شود که یک تصحیحه هم در بالای خود خبر و گزارش هم میآید.
مقالات
تصحیح و توضیح باید شفاف، مستقیم و مختصر و برای هرکسی که آن را میخواند، قابل فهم باشد. این شامل خوانندگانی هم میشود که ممکن است، مطلب اولیه را نخوانده باشند. هرکسی که تصحیح را میخواند، باید بتواند بفهمد که چرا و چطور آن اشتباه تصحیح شده است.
مثال:
نسخههای قبلی این فایل تصویرسازی درباره کمکهای مالی «دونالد ترامپ» به جمهوریخواهان اشتباه بوده است. براساس آن نسخهها هدایای ترامپ به این حزب مربوط به 10 سال اخیر بوده، درحالیکه هدیا در طول 20 سال اخیر اهدا شدهاند. علاوه براین، رقم کلی هدایا و کمکهای مالی او به جمهوریخواهان هم اشتباه بوده است. مطلب تصویرسازی فعلی، یک مطلب اصلاح شده است. دونالد ترامپ و شرکتهایش به دموکراتها در سطح فدرال و ملی هم در کمکهای مالی داشتهاند.
وبلاگها
پست های وبلاگی باید خیلی سریع و شفاف اطلاعات اشتباه را تصحیح کنند. قراردادن یادداشت تصحیح، بستگی به سطح آن اشتباه دارد. تصحیحات اصلی (مثلا وقتی تیتر یا فرض اصلی پست وبلاگی اشتباه باشد) باید در تیتر و بالای مطلب آورده شود، همانطور که در داخل آن مطلب هم به این موضوع اشاره میشود.
مثال:
«استیو واندر» زمانی که «جان بوهر» به فهرست سخنرانان مراسم فارغالتحصیلی انتقاد کرد؛ خوشحال شد.
تصحیح: این پست در ابتدا بر اساس اطلاعاتی تنظیم شده بود که میگفت دانشجویان «موسسه پلیتکنیک ورسستر» که اعلام کردهاند در سخنرانی «رکس تیلور» مدیرعامل شرکت اکسونموبیل ـ از بزرگترین شرکتهای نفت و گاز جهان ـ شرکت نمیکنند، نمیتوانند در مراسم فارغالتحصیلی مدرکشان را دریافت میکنند. اما طبق اطلاعات تازه، دانشجویان که نمیخواهند سخنرانی او را بشنوند، میتوانند بعد از اتمام سخنرانی به مراسم بپیوندند. این پست با توجه به این اطلاعات تازه، بهروز شده است.
اشتباهات کوچک میتواند در میانه متن تصحیح شود. میتوانید این کار را بهبوسیله پرانتز یا استفاده از متن خط خورده انجام دهید. در بعضی موارد، کامنتگذارها، وبلاگنویس را متوجه اشتباهش میکنند. در چنین مواردی وبلاگنویسان را تشویق میکنیم که اشتباه را اعلام و تصحیح کنند و در بخش نظرات هم با گذاشتن کامنت، اشتباه را پذیرفته و تصحیح کنند.
مثال:
بهروز رسانی: این پست گفته بود، گودال ماریانا در عمق 11 هزارمایلی دریا قرار دارد. یکی از خوانندگان وبلاگ به اسم دیوید نوشته: «ممم.. 11 هزار مایل عمق زیر آب؟ خوب پس باید ته گودال را جایی در فضای بالای اقیانوس منجمد جنوبی قرار داد» فک کنم یک اشتباه احمقانه کردم و بهجای متر نوشتهام مایل. درواقع عمق این گودال، حدود 7 مایل در زیر دریاست. ممنون دیوید!
هشدارها/ اعلامها
اگر در یک پیام هشدار یا اطلاعیه، اطلاعات نادرستی منتشر کردهایم، باید در یک هشدار دیگر به خوانندگان بگوییم که پیام قبلی، اطلاعات نادرستی را گزارش میکرد و بهخوانندگان اطلاعات درست را بدهیم:
مثال:
وقتی خبر مربوط به مرگ نماینده مجلس «گابریل گیفوردز» تکذیب شد. ما باید با انتشار اعلامیهای اعلام میکردیم که خبر منتشر شده در اعلامیه قبلی تکذیب شده و اطلاعات تازه درباره شرایط فعلی او را بر اساس اطلاعاتی که در همان زمان داشتیم، منتشر میکردیم.
رسانههای اجتماعی
زمانی که اطلاعات اشتباهی را در صفحات اجتماعی منتشر کردهایم، باید خیلی سریع آن اطلاعات را با گذاشتن پست جدیدی که آن اشتباه را قبول دارد، تصحیح کنیم.
مثال:
تصحیح: مسافران خطوط «متروباس» هفت درصد کاهش پیدا کرده و نه مسافران کل خطوط راهآهن؛ درصد مسافران قطارها بدون تغییر باقی مانده + لینک خبر
اگر امکان ویرایش خبر اولیه ـ مثل فیسبوک ـ وجود دارد، ترجیح ما این است که همزمان با تصحیح آن پست، وجود اشتباه را در همان پست ذکر کنید. اما زمانی که این امکان ـ مثل توییتر ـ وجود ندارد، پست اشتباه را حذف کنید و با اعلام اشتباه در پست قبلی، مطلب صحیح را پست کنید.
حذف مطلب یا درخواست عدم انتشار[8]
مطالبی که بهصورت آنلاین منتشر میشوند، بهراحتی و حتی پس از سالها قابل جستجو و بازیابی هستند. بههمین دلیل در مواقع بسیاری ممکن است از ما خواسته شود، مطالبی را از روی وبسایتمان حذف کنیم یا مطلبی را منتشر نکنیم. معمولا این درخواستها از طرف افرادی ارائه میشود که محور خبرهای ناخوشایند یا خجالتآور بودهاند و معتقدند بهدلیل آن انتشار دائمی آن مطالب آسیب دیدهاند.
بهعنوان یکی از سیاستهای تحریریه واشنگتنپست، ما به اینگونه درخواستها توجهی نمیکنیم. اگر آن افراد مدعی هستند که خبر اشتباه است، باید تحقیق کنیم و اگر ضرورت دارد، اصلاحیهای منتشر کنیم. ممکن است موقعیتهایی هم وجود داشته باشد که رعایت اصل بیطرفی ایجاب کند، یک خبر تکمیلی منتشر کنیم. مثلا در یک خبر، فردی به انجام جرمی متهم شده است، اما ما دیگر گزارش نکردهایم که همان فرد بهدلیل نبود مدارک کافی تبرئه شده است. بنابراین این خبر نیازمند یک خبر تکمیلی است.
بهطور خلاصه در چنین مواردی، تصمیم ما تابع تصمیم تحریریه است. سیاست واشنگتنپست هیچگاه حذف خبر نیست، بهطوری که انگار از ابتدا چنین خبری منتشر شده است. بلکه تصحیح، توضیح یا انتشار اخبار تکمیلی است.
منبع:
http://www.washingtonpost.com/wp-srv/guidelines/index.html
[1] Facts
[2]Fair use
[3] user-generated content
[4] Creative Commons license یک مجوز نرمافزار است که وبگاههای معروفی مانند ویکیپدیا، از آن استفاده میکنند
[5] public domain
[6] plagiarism
[7] Correction and clarification
[8]Take-down ('unpublish') requests