- گروه پژوهش همشهری
- 1401-02-06 07:26:00
- کد مطلب : 4046
هوش مصنوعی دارای مزایای زیادی است. اما این پدیده نیز به مانند هر فناوری دیگری که شتابان به سوی پیشرفت ره میسپارد، نیازمند چارچوبهای اخلاقی برای محافظت از جامعه است. در این باره اقدامات احتیاطی خاص برای محافظت از کودکان و جوانان از آسیب بالقوه و احتمالی ضروری است.
هوش مصنوعی دارای مزایای زیادی است. اما این پدیده نیز به مانند هر فناوری دیگری که شتابان به سوی پیشرفت ره میسپارد، نیازمند چارچوبهای اخلاقی برای محافظت از جامعه است. در این باره اقدامات احتیاطی خاص برای محافظت از کودکان و جوانان از آسیب بالقوه و احتمالی ضروری است.
شورای هوش مصنوعی جوانان مجمع جهانی اقتصاد درصدد کمک به ایجاد مجموعهای از دستورالعملهای اخلاقی برای محافظت و توانمندسازی نسل بعدی است.
کودکان و جوانان در روزگاری دیجیتالی رشد میکنند؛ در روزگاری که فناوری در تمام جنبههای زندگی آنها نفوذ میکند. هوش مصنوعی (AI) بخش لاینفکی از زندگی روزمره آنهاست؛ از اسباببازیهای روباتیک و رسانههای اجتماعی گرفته تا کلاس درس و خانه. بنابراین دستورالعملهای اخلاقی لازم است که از آنها محافظت کند و تضمین کند که بهترین استفاده را از این فناوری میکنند.
نسل [1]Z که با هوش مصنوعی بزرگ شدهاند، بهطور منحصربهفردی در جایگاهی قرار دارند که می توانند دیدگاههایی درمورد مسائل بالقوه هوش مصنوعی که کودکان را نشانه میرود، ارائه دهند و به ایجاد دستورالعملهای دولتی در این باره کمک کنند. با در نظر گرفتن این موضوع، مجمع جهانی اقتصاد، شورای هوش مصنوعی جوانان را راهاندازی کرده است؛ یک گروه جهانی متشکل از جوانان علاقهمند به هوش مصنوعی. این اعضا به عنوان بخشی از گروه پروژه هوش مصنوعی فعالیت میکنند و در ایجاد جعبه ابزار محافظت از کودکان مقابل هوش مصنوعی که در سال 2022 منتشر شد، نقش محوری داشتهاند. شورای هوش مصنوعی جوانان برای گرد هم آوردن جوانان 14 تا 21 ساله در سراسر جهان تأسیس شده است تا درباره اصول اخلاقی هوش مصنوعی بحث کنند.
پرورش یافتن در یک فضای تعریف شده توسط اینترنت
آنجلیکا سیروتین[2]
نسل Z که بین سالهای 1996 تا 2012 متولد شد، بهعنوان نسل بومی دیجیتال شناخته میشود. ما در روزگاری پرورش یافتیم که توسط اینترنت تعریف شده بود؛ روزگاری که با دیجیتالی شدن گسترده هویت یافت. برای مثال شبکههای اجتماعی راهاندازی شدند، فناوریهای جدید پدید آمدند و هوش مصنوعی آغاز به کار کرد. بدین ترتیب نسل Z همراه با فناوری، نمو یافت و این بر جنبههای گوناگون دوران کودکی ما تأثیر نهاد. رسانههای اجتماعی روشهای تعامل ما را تغییر داد. ما به سادگی روندهای فناوری جدید را جذب کردیم و آموزش ما با ادغام نرمافزارهای جدید تقویت شد. بدین ترتیب نسل آلفا، اولین نسل واقعی بومی هوش مصنوعی- که بین سالهای 2013 تا 2024 متولد میشوند- در حال تجربه تأثیرات هوش مصنوعی هستند. کودکان همواره با چتباتهای هوش مصنوعی و اسباببازیهای هوشمند تعامل دارند، از دستگاههای اینترنت اشیا ([3]IoT) برای دسترسی به اطلاعات در زمان واقعی استفاده میکنند. درواقع تأثیرات هوش مصنوعی روی دوران کودکی بدیهی است و کودکان را به کسب تجربههای خوب و بهینه و ارتباطگیری درست- چه در خانه، چه در مدرسه و چه با دوستان- برمیانگیزاند.
از تجربیات نسل من درس بگیرید
جیانیو گائو،[4] دانشگاه کلمبیا، لیسانس علوم کامپیوتر، ایالات متحده آمریکا
من با یک اینترنت غیرقانونی و با حداقل دانش در حفظ حریم خصوصی و امنیت بزرگ شدم و بزرگترهایم از نحوه آموزش محافظت از خود به من آگاهی نداشتند؛ زیرا آنها هم مانند من در این مورد بیاطلاع بودند. هرچند من از خطر دور ماندم زیرا به اینکه چه انجام میدهم آگاه بودم؛ ضمن اینکه خوشسانس هم بودم. اما خیلی از بچههای دیگر به خوششانسی من نبودند. اینترنت به ما این فرصت را داده که با افرادی دور از دسترس در سراسر جهان ارتباط برقرار کنیم اما با وجود اینها کودکان را در معرض محتواهای آزاردهنده، ایدئولوژیهای مضر، شستوشوهای مغزیِ تحتتأثیر گروهها و محافل اجتماعی، قلدران اینترنتی و تعقیبکنندگان آنلاین، شکارچیان یا دیگر عناصر خطرناک قرار داده است؛ عناصری که احتمالاً در زندگی واقعی به آنها دسترسی نداشته باشند.
اکنون که ما به سوی دنیای پساکرونا میرویم- دنیایی که نه تنها با اینترنت بلکه در اینترنت زندگی میکند- من به دوران کودکی خودم میاندیشم؛ به دخترکی با لپتاپ که نگران آینده است اما مصمم به انجام کارهای مفید برای جوانانی است که با هوش مصنوعی بزرگ می شوند. اگر انتظار داریم هوش مصنوعی هم به اندازه ما انسان باشد، پس باید از تجربیات نسل من که با فناوریهایی مانند اینترنت رشد کردهاند، بیاموزیم و این انتظار را نداشته باشیم که هوش مصنوعی همیشه آنچه را برای ما بهترین است خواهد آموخت.
شخصیسازی کلیدی برای رشد خواهد بود
گوئیدو پاتیگنانو[5] ، مهندس زیست پزشکی
نخستین باری که با تکنولوژی برخورد داشتم در 12 سالگی بود. به فروشگاه رفتم و چیزهای عجیبی دیدم که میتوانست شما را با جنبههای دیگری آشنا کند. این وسایل باعث شد حواسم تا یک ساعت بعد از تکالیف شبم پرت باشد. به خاطر دارم که فناوری از همان ابتدا برایم سودمند نبود. روزهای زیادی را با تماشای ویدئوها تلف کردم بدون اینکه هدفی پشت آنچه یاد میگرفتم باشد. وقتی به 16 سالگی رسیدم شروع کردم به استفاده فعالانه از این دستگاهها. شروع کردم به ساختن این دستگاهها برای اینکه برای من کار کنند نه برعکس.
من فکر میکنم بهترین راه برای پیشبینی آینده این است که خودتان آن را بسازید. من خوشبین هستم و تصور میکنم شخصیسازی و اتصال پرسرعت، هر چیزی را بسیار فراتر از وضعیت فعلیاش میبرد. در این حالت، سیستمهای هوش مصنوعی از یک شیء و ابژه به سوژه تبدیل میشوند. عرصههای آموزشی و بهداشتی یک نمونه در این باره است. تصور کنید چقدر عالی است که صاحب یک سیستم هوش مصنوعی باشید که میتواند به شما کمک کند تا قسمتهای زیادی از زندگی خود را شخصیسازی کنید و در مرکز پیشرفت خود قرار بگیرید. چنین سیستمی میتواند با ردیابی هزاران معیار پیشبینیهای دقیقی از آینده شما کند. این فرصتها در آینده به واقعیت تبدیل خواهند شد.
دسترسی دیجیتال را بیشتر کنید
جوی فاکود،[6] دانشگاه ژوهانسبورگ، آفریقای جنوبی
وقتی در آفریقای جنوبی بزرگ شدم فناوری بشخصه تأثیر زیادی در زندگی من نداشت زیرا به آن دسترسی نداشتم. برای من نزدیکترین چیز به لپتاپ، یک لپتاپ اسباببازی بود که در آن سوالات ریاضی، جملهسازی انگلیسی و چند بازی را تمرین میکردم. پس از آن اولین تلفن همراهم را به دست آوردم؛ یک بلک بری که فکر میکردم جالبترین چیز روی کره زمین است. من در آن زمان به اینترنت و رسانههای اجتماعی دسترسی داشتم، با این حال دسترسی به وایفای تبدیل به یک مشکل جدی شد و متاسفانه این یک واقعیت برای بسیاری از جوانان امروز آفریقای جنوبی است.
عدم دسترسی به دادهها در آفریقای جنوبی آن هم در جهانی که با شتاب وارد عصر دیجیتال میشود، مشهود است و بسیاری از نوجوانان نه میدانند هوش مصنوعی یا ردپای دیجیتالی[7] چیست، و نه میدانند چگونه از دادههای خود محافظت کنند. بزرگترین نگرانی من برای نسلهای آینده آفریقای جنوبی این است که پیشرفت سریع فناوریهای هوش مصنوعی آنها را در وضعیت بدی قرار میدهد. اینکه آنها تحت آموزش قرار نمیگیرند و چون آموزش نمیبینند، نمیتوانند با شرایط سازگار شوند، پس طبق نظریه تکامل داروین باقی نمیمانند و سهمی در دنیای دیجیتال ندارند.
اتصالات آنلاین واقعی ایجاد کنید
گریس نیکرم،[8] ایالات متحده آمریکا
من در سال 2003 متولد شدم. دوران کودکی من در مرحله انتقال از فلاپیدیسک و تلفنهای بلکبری به جایگاههای رسانههای اجتماعی و سرویسهای آنلاین قرار داشت. عمده تعامل اولیه من با فناوری محدود به دوربین سونی و نینتندو S4 بود. وقتی 11 ساله بودم، تسلیم همسنوسالان خود شدم و یک حساب کاربری در اینستاگرام ایجاد کردم. وقتی درمورد نحوه استفاده از پلتفرم جدید خود فکر میکردم، طبیعی بود که نسخهای متناسب با علایق فعلی خودم را ارائه دهم. من از پروفایل «گریس رقصنده» برای اجرای طرح رقصهای همیشگی خودم یا سروصدا راه انداختن برای کفشهای جدیدم استفاده کردم. «گریسی خواننده» هم جایی بود که من کاورهایم از جدیدترین آهنگهای پاپ را پست کردم. اما ظاهر امر، جستجوی ظاهراً بیضرر من برای حس اجتماعی بودن به حدی روی من تأثیر گذاشت که دور از انتظارم بود.
همانطور که علایقم تکامل یافت، حس کردم تمایلم به امتحان کردن چیزهای مختلف اشتباه است. بیاطمینانی به اینکه نمیدانم چه کسی پشت پرده است، باعث شد حس کنم همواره تحت نظر و قضاوت هستم. بنابراین هراس از اشتباهات در دورهای از زندگیام شروع شد که باید مورد استقبال بسیار قرار می گرفت..
با وجود ظرفیت غیرقابل انکار فناوری من نگران این هستم که نسل آینده کودکان در جامعهای رشد کنند که افراد صرفاً از طریق شخصیتهای اینترنتی خود ما را درک کنند و روابط، علایق و فعالیتهای حقیقی در رتبه دوم قرار گیرند.
برای به حداقل رساندن خطرات اقدام کنید
ایکیم ییلممازهالی اوغلو،[9] از ترکیه، در دانشجوی دانشگاه استنفورد
به عنوان آخرین نسلی که راهبری سیستمهای بزرگ و قدیمی را در دروس کامپیوتر مدرسه آموختم و اولین نسلی که با فیسبوک بزرگ شد، به چیزی تعلق دارم که میخواهم نام «نسل گذار» بر آن بگذارم. همانطورکه فناوریهای جدید -رسانههای اجتماعی، صفحات لمسی، سیستمهای ذخیرهسازی ابری و هوش مصنوعی - به سرعت به دنیا و خانههای ما راه یافتند، ما آموختیم که با آزمون و خطا سازگار شویم و آزمایش کنیم، زیرا از نسل قبل کسی نبود که راه را به ما نشان دهد.
وقتی اولین کامپیوترم را خریدم و در هشت سالگی اولین صفحه خود را در شبکههای اجتماعی باز کردم تا با دوستان مدرسهام بازیهای آنلاین انجام دهم، هیچ یک از ما به پیامدهای کارهای خود فکر نکردیم. ما با پاکترین نیات درگیر این فناوریها شدیم و با تلاش برای برآوردن اجتماعی شدن و برقراری ارتباط، در برابر خطراتی که زیر سایههای فناوری نهفته بود آسیبپذیر شدیم. دنیا در آن دوران به اشتباه خود درباره عدم آمادگی در مقابل این خطرات پی برده بود، اما بسیاری از ما از پیش قربانی کتفیشینگ،[10] هک و حتی تعقیب شده بودیم.
فناوری باوجودی که مزایای بسیاری به ما ارائه میدهد، به همان اندازه خطر و ریسک در خود دارد. با درک این موضوع در دهه گذشته چه در میان بزرگسالان و چه کودکان، وظیفه ما دادن راهنمایی، محافظت از نسلهای بعدی و کمک به هدایت این فناوریها بهطور مسئولانه و بهینه است. وظیفه ما این است که برای به حداقل رساندن خطرات و به حداکثر رساندن منافع فعالیت کنیم و دانش و پشتیبانی لازم را که ما «نسل گذار» فاقد آن بودیم، ارائه دهیم.
هوش مصنوعی را مسئولانه کنترل کنید
کاتلین اصفهانی،[11] علوم کامپیوتر و نورولوژی، امآیتی، ایالات متحده آمریکا
من در سال 2000 از دو دانشمند کامپیوتر متولد شدم. اگرچه نوآوریهای تکنولوژیکی هر سال زندگی من را به طور چشمگیری تغییر میداد، این تغییر برایم کاملاً طبیعی بود. پدیده پیشرفت آینهای به تثبیت هویت من به عنوان یک بومی دیجیتال کمک کرد: بدین مفهوم که در بیشتر دوران کودکی من، هر نقطه عطف در رشد شناختیام، بازتاب پیشرفتهای تکنولوژیک و غوطهور شدن عمیق در فناوری به عنوان یک ابزار آموزشی و اجتماعی بود..
با افزایش کنجکاوی من درمورد جهان، اخبار آنلاین و رسانههای اجتماعی گسترش یافت و این امکان دنبال کردن رویدادها و برقراری ارتباط با دیگران در سراسر جهان را برایم فراهم کرد. همچنین باید از والدینم تشکر کنم که با تخصص خود در رایانه به من کمک کردند که وسایل به ظاهر جادویی اطرافم را درک کنم و به من نیرو دادند تا در مورد چگونگی استفاده از فناوری برای اهدافم فکر کنم و خودم نیز دست به ایجاد فناوری بزنم.
جوانان امروز همراه با پیشرفتهای سریع در هوش مصنوعی پرورش مییابند. در حال حاضر شاهدیم که کارایی بیمانند هوش مصنوعی و شخصیسازی فناوری مبتنی بر آن چگونه میتواند توانایی جوانان امروزی را برای یادگیری، ایجاد روابط شخصی و نیز پدید آوردن شادی افزایش دهد. به نظر من برای بهینهسازی هوش مصنوعی جهت ایمنی و رفاه عاطفی کودکان، اهمیت بسیار دارد که فناوری مبتنی بر هوش مصنوعی به گونهای طراحی شود که با نیازها و تواناییهای متنوع کودکان در طول رشدشان مطابقت داشته باشد. من امیدوارم که ترکیبی از فناوری مبتنی بر هوش مصنوعی با طراحی خوب و نیز برنامههای آموزشی درباره هوش مصنوعی به جوانان امروز، به آنها قدرت استفاده مسئولانه از هوش مصنوعی را ببخشد تا دیدگاههای خود در این باره را به آیندگان ارائه کنند.
منبع:
https://www.weforum.org/agenda/2022/04/ai-ethics-children-protect-future-generations/
[1] . نسل Z متولدان سالهای 1996 تا 2012 هستند که آنها را «دیجیتالیهای مادرزاد» مینامند.
[2]. Angelica Sirotin
[3] . اینترنت اشیا یعنی اتصال دستگاههای مختلف به یکدیگر از طریق اینترنت. به کمک اینترنت اشیا برنامهها و دستگاههای مختلف میتوانند از طریق اتصال اینترنت با یکدیگر و حتی انسان تعامل و صحبت کنند. مثلا یخچال های هوشمندی که به اینترنت متصلند وافراد را از موجودی و تاریخ انقضا مواد خوراکی داخل آن آگاه میکنند.
[4] Jianyu Gao
[5] . Guido Putignano
[6] . Joy Fakude
[7]. ردپای دیجیتال که گاهی به آن «سایه دیجیتال» یا «ردپای الکترونیکی» هم میگویند، مجموعه اطلاعاتی است که هنگام استفاده از اینترنت از کاربر به جا می ماند. این اطلاعات شامل وبسایتهایی است که کاربر به آنها به آنها سر میزند، ایمیلهایی است که میفرستد و اطلاعاتی که اینترنتی ارسال میکند.
[8]. Grace Knickrehm
[9] . Ecem Yilmazhaliloglu
[10] . کت فیشینگ به عمل فریب دادن دیگران در فضای آنلاین با استفاده از اکانت، هویت، تصاویر و سایر اطلاعات جعلی گفته میشود. معمولاً از این اقدام بیشتر در شبکههای اجتماعی و سایتهای دوست ابی استفاده میشود. کتفیش به شخصی گفته میشود که این کار را انجام میدهد.
[11] . Kathleen Esfahany