این درسنامه به آموزش مرحله به مرحله ساخت یک audio slideshow می پردازد.
نصب نرم افزار
نسخه رایگان نرم افزار Soundslides را می توان از وب سایت آن دانلود کرد. در نسخه رایگان یا دموی[1] این نرم افزار تمامی امکانات موجود در نسخه نهایی قابل استفاده است. تنها به هنگام نمایش اسلایدشو[2]، عبارت «Made With Soundslides Demo» در ابتدای آن اضافه می شود. البته همانطور که پیش از این نیز اشاره شد، امکان تبدیل فایل خروجی به ویدئو نیز تنها برای کاربرانی فراهم شده است که نرم افزار را خریداری کرده باشند.
Soundslides در سیستم عامل Mac OS X، نسخه های 10.4، 10.5، 10.6، 10.7 و 10.8 قابل استفاده است. این نرم افزار همچنین بر روی سیستم عامل Windows، نسخه های XP، Vista، 7 و 8 قابل نصب و استفاده است.
آخرین نسخه نرم افزار Soundslides Plus مخصوص سیستم عامل مک، از لینک زیر قابل دانلود است:
Soundslides Plus - Mac
همچنین آخرین نسخه مخصوص ویندوز در لینک زیر در دسترس قرار گرفته است:
Soundslides Plus - Windows
نصب نرم افزار در کمترین زمان انجام می شود. به هنگام نصب، گزینه install desktop shortcut را نیز فعال کنید تا shortcut نرم افزار به صفحه دسکتاپ[3] شما اضافه شود.
عکس:
نرم افزار Soundslides تنها فرمت JPG یا JPEG را می پذیرد. سایز عکس ها باید حداقل به اندازه سایزی باشد که برای پروژه تعریف شده است. مثلا، در صورتی که سایز اسلایدشو خروجی را 800x600 پیکسل تعریف کرده اید، سایز عکس های ورودی نیز باید 800x600 پیکسل یا بیشتر باشد. در صورتی که سایز عکس ها بزرگ تر باشد، توسط نرم افزار تغییر سایز داده می شود.
از آن جا که اسلایدشو نهایی بر روی وب منتشر می شود، بهتر است حجم عکس ها را تا جایی که به کیفیت آن ها ضربه وارد نمی شود، پایین آورد. برای تغییر حجم عکس ها بهتر است از نرم افزار فتوشاپ استفاده کنید. در این نرم افزار از منوی File، گزینه Save for Web & Devices را انتخاب کنید. در پنجره مربوطه، از میان گزینه های کیفیت عکس، یکی از گزینه های High، Very High یا Maximum را انتخاب کنید. با توجه به سرعت اینترنت در دسترس مخاطب خود می توانید کیفیت مناسب را انتخاب کنید. توجه داشته باشید که گزینه Progressive به هنگام ذخیره عکس ها فعال نباشد.
علاوه بر این، Mode رنگ عکس ها باید RGB باشد. Mode رنگ عکس ها اغلب به صورت RGB است، اما در صورتی که رنگ تصاویر اسلایدشو نهایی خیلی کم تر از آن چیزی است که پیش از آن در نرم افزار ویرایش عکس داشته اید، یا تصاویر کنتراست[4] خود را از دست داده اند، باید با استفاده از نرم افزاری مثل فتوشاپ، Mode عکس ها را به RGB تغییر دهید.
صدا:
فایل صدا مدت زمان اسلایدشو را تعیین می کند. در واقع صدا به صورت یک timeline عمل می کند که سپس عکس ها بر روی آن چیده می شود. نرم افزار Soundslides صدا را تنها با فرمتMP3 دریافت می کند. فایل MP3 باید دارای مشخصات زیر باشد:
Resolution: 16bit Sample Rate: 44100 Hz or 2250 Hz MP3 encoding: 32 kbps, 48 kbps, 56 kbps, 64 kbps, 128 kbps, 160 kbps, 256 kbps or 320 kbps
در مورد صدا نیز مانند عکس، باید سرعت اینترنتی که در دسترس مخاطب است را در نظر داشت. بنابراین هنگام خروجی گرفتن از نرم افزارهای ویرایش صدا مانند Adobe Audition یا Audacity، باید تا جایی که امکان دارد حجم صدا را پایین آورد؛ البته تا حدی که کیفیت صدا از بین نرود. صدایی با مشخصات زیر هم می تواند کیفیتی مناسب داشته باشد و هم حجمی قابل قبول:
MP3 - 48kbps - 22050 - Mono
در صورتی که قصد داشته باشید صدا را صرفا برای مخاطبی با دسترسی به اینترنت پهن‌باند[5] منتشر کنید، مشخصات صدای خروجی می تواند به این صورت باشد:
MP3 - 128kbps - 44100 - Stereo
تعریف پروژه جدید:
پیش از ورود به نرم افزار، بهتر است سه پوشه مجزا برای قرار گرفتن عکس ها، صدا و پروژه Soundslides ایجاد کنید: به طور مثال Images، Audio و Soundslides. عکس ها را از قبل انتخاب و در نرم افزار Photoshop سایز کرده و در پوشه Images کپی کنید. صدا را طبق سناریویی که دارید، در نرم افزار Adobe Audition آماده کرده و فایل نهایی آن را در پوشه Audio کپی کنید. پوشه Soundslides نیز برای ذخیره پروژه این نرم افزار استفاده خواهد شد.
پس از باز کردن نرم افزار، در صورتی که از نسخه دمو استفاده می کنید پنجره Registration باز می شود. اگر نرم افزار را خریداری کرده اید، کافی است بار اول ایمیل و کد registration خود را وارد کنید تا نرم افزار به نسخه دائمی ارتقاء پیدا کند، در غیر این صورت روی کلید Later کلیک کنید تا وارد محیط کار نرم افزار شوید.
[لطفا برای نمایش تصویر در اندازه بزرگ کلیـک کنید.]
پس از ورود به نرم افزار، پنجره زیر نمایش داده می شود:
[تصویر بزرگ]
با کلیک بر روی کلید New وارد پنجره Save your project می شوید. در این پنجره محل ذخیره پروژه را تعیین کنید و آدرس پوشه Soundslides که پیش از این ساخته بودید را به نرم افزار بدهید. نرم افزار در محل تعیین شده پوشه ای به نام «project» می سازد که حاوی فایل های مربوط به پروژه تعریف شده است. این پوشه در نهایت تمامی عکس ها، صدا و فایل های خروجی شما را دربر خواهد گرفت.
در صورتی که بخواهید پروژه را به کامپیوتری دیگر منتقل کنید و اصلاحاتی روی آن داشته باشید، باید حتما پوشه project را با تمام محتویاتش جابجا کنید. نرم افزار روی فایل های اصلی عکس ها و صدایی که وارد آن می کنید هیچ تغییری اعمال نمی کند، بلکه از فایل عکس ها کپی گرفته و در سایزها و حجم های مختلف در پوشه هایی جدید در پوشه project ذخیره می کند. عکس های اصلی در پوشه ای با عنوان raw ذخیره می شود. فایل صدا نیز تنها تغییر نام داده می شود و در پوشه project در دسترس است. بعد از تعیین مسیر، کلید Save را کلیک کنید.
تعریف سایز پروژه
در مرحله بعد امکان تعریف سایز پروژه وجود دارد. در پنجره جدید سه سایز شامل Small، Standard و Large در نظر گرفته شده که به صورت پیش فرض گزینه Standard انتخاب شده است. سایز عکس ها در هر یک از حالت های ذکر شده به این صورت است:
Small
485x283 پیکسل - بدون حاشیه
Standard
600x450 پیکسل - به اضافه 20 پیکسل حاشیه
Large
800x533 پیکسل - بدون حاشیه
بهترین حالت این است که سایز خروجی اسلایدشو را از ابتدا مشخص و برای نرم افزار تعریف کنید. با انتخاب گزینه Custom می توان سایز دلخواه اسلایدشو خروجی را تعریف کرد. با انتخاب گزینه Custom، باکس های Image width، Image height و Image padding فعال می شود. به ترتیب عرض و ارتفاع اسلایدشو خروجی را به پیکسل وارد کنید. در مقابل گزینه Image padding به صورت پیش فرض، عدد صفر قرار گرفته است. این عدد میزان حاشیه اطراف عکس های اسلایدشو را تعیین می کند. در صورتی که مقدار آن روی صفر باشد، عکس های شما کل قاب تصویر را پر می کند و حاشیه های مشکی رنگ اطراف آن حذف می شود.
در صورتی که گزینه Full-screen enabled فعال باشد، نرم افزار به صورت اتوماتیک عکس ها را در سایز بزرگ و در پوشه ای به نام full Screen ذخیره می کند. هنگامی که مخاطب کلید نمایش تمام صفحه[6] را کلیک می کند، از عکس های این پوشه برای نمایش استفاده می شود.
اضافه کردن عکس و صدا
در مرحله بعد باید پوشه عکس و فایل صدا را وارد نرم افزار کرد. با استفاده از کلید JPG پوشه حاوی عکس ها[7] (مسیر پوشه Images که پیش از این ساخته و عکس ها را در آن کپی کرده اید) را به نرم افزار معرفی کنید.
پس از این که نرم افزار عکس ها را به طور کامل load کرد، پیغام زیر نمایش داده می شود:
پس از این مرحله، باید فایل صدا را به نرم افزار معرفی کرد. برای این منظور با استفاده از کلید SND، فایل صدایی را که در پوشه Audio ذخیره کرده اید، وارد نرم افزار کنید.
پس از اضافه کردن فایل صدا به نرم افزار، وارد محیط اصلی می شوید. اکنون نرم افزار پوشه project را ایجاد کرده که شامل فایل ها و پوشه های زیر است:
باز کردن پروژه قبلی
این امکان وجود دارد که پروژه هایی که پیش از این بر روی آن ها کار کرده اید را بار دیگر در محیط Soundslides باز کرده و در صورت نیاز، آن ها را ویرایش کنید. برای این منظور در صفحه اول نرم افزار، زیر عنوان Recent projects پروژه مورد نظر خود را انتخاب کنید. چهار پروژه آخری که روی آن ها کار شده است، در این لیست نمایش داده می شوند.
از مسیر File > Clear recent menu می توانید پروژه های لیست شده در منوی Recent projects را پاک کنید.
برای باز کردن پروژه هایی که در لیست Recent projects دیده نمی شوند می توانید از کلید OLD استفاده کنید. با کلیک بر روی کلید OLD وارد پنجره Browse شده و پس از یافتن پروژه مورد نظر، پوشه پروژه را به نرم افزار معرفی کنید تا پروژه را load کند.
به علاوه، در میان فایل های ایجاد شده در پوشه پروژه، با باز کردن فایلی که دارای پسوند .ssproj است می توانید پروژه را در محیط نرم افزار باز کرده و اصلاح کنید.
****
محیط کار نرم افزار
پس از وارد کردن صدا و عکس ها، وارد محیط کار نرم افزار می شوید. قسمت های اصلی این محیط در تصویر زیر مشخص شده است:
شماره 1: پیش نمایش (Preview) - با زدن دکمه Play، در این قسمت می توان پیش نمایش اسلایدشو را دید. پس از اعمال هرگونه تغییرات، پیش از ذخیره کردن می توان اسلایدشو را در قسمت پیش نمایش دید.
شماره 2: پنجره Slides - عکس های وارد شده به نرم افزار در سایزی کوچک تر در این پنجره چیده می شوند. ترتیب قرار گرفتن عکس ها در اینجا ترتیب نمایش آن ها در اسلایدشو نهایی را نشان می دهد.
شماره 3: Timeline: نواری است که مدت زمان کل اسلایدشو را نشان می دهد. همان طور که پیش از این اشاره شد، زمان اسلایدشو بر اساس مدت زمان فایل صدا تعیین می شود. روی این نوار، فریم عکس ها و کلیدهای transition نیز قرار گرفته اند. عکس ها در فریم های متوالی پشت هم قرار گرفته اند.
شماره 4: کلیدهای back و paly - با زدن کلید back (کلید سمت چپ) مکان نمای موجود در timeline، بار دیگر به ابتدای اسلایدشو باز می گردد. همان طور که پیش از این نیز اشاره شد، با استفاده از کلید play، می توان اسلاید شو را در پنجره پیش نمایش دید. کلید space bar روی صفحه کلید کامپیوتر نیز عملکردی شبیه کلید play دارد که برای بالا بردن سرعت کار بهتر است از آن استفاده کنید.
تنظیم زمان نمایش عکس ها
در نرم افزارSoundslides برای تنظیم زمان نمایش عکس ها، چهار روش وجود دارد:
1- رایج ترین و سریع ترین روش، استفاده از لبه فریم ها در نوار timeline است. برای این منظور بر روی لبه عکس، چپ کلیک کرده و ضمن نگه داشتن آن، با کشیدن لبه عکس به سمت راست یا چپ زمان نمایش هر فریم را می توان تغییر داد.
در صورتی که می خواهید زمان بندی دقیق تری اعمال کنید می توانید از نوار Zooming سمت راست بالای timeline استفاده کنید تا جزئیات مربوط به هر فریم و زمان مربوط به آن را بهتر ببینید.
2- ممکن است بخواهید عکسی را دقیقا در زمانی مشخص در Timeline داشته باشید. برای این منظور در حالی که در پنجره Slides روی آن عکس قرار دارید، به پنجره Slide Info بروید. در قسمت Details در مقابل گزینه In point زمان دقیق مورد نظر را وارد کنید. با وارد کردن زمان، کلید Apply نمایش داده می شود. برای اعمال زمان مورد نظر، روی کلید Apply کلیک کنید.
3- کشیدن و رها کردن[8] عکس از پنجره Slides به نوار Timeline. این روش زمانی که قصد دارید عکسی را به مجموعه عکس های پروژه ای که به پایان رسیده اضافه کنید بسیار مناسب است. عکس را پس از وارد کردن به نرم افزار، از پنجره Slides گرفته و در نوار Timeline، دقیقا در محل مورد نظر رها کنید. وارد کردن عکس به این صورت به نوار Timeline تنها زمان بندی عکس مجاور آن را تغییر می دهد. پس از آن می توانید با استفاده از لبه فریم زمان بندی دقیق تر را اعمال کنید.
4- همچنین می توان از مسیر Tools > Spread images equally همه عکس های وارد شده به نرم افزار را به طور مساوی در کل نوار Timeline تقسیم کرد. در منوی Tools گزینه دیگری نیز وجود دارد که گاهی بسیار کمک می کند؛ گزینه Spread remaining images equally. با انتخاب این گزینه نرم افزار عکس های قرار گرفته بعد از مکان نما را به طور مساوی در مدت زمان باقی مانده در نوار Timeline تقسیم می کند. هر دوی این ها کمک می کنند پس از تقسیم زمان به طور مساوی بین عکس ها، با استفاده از روش اول زمان نمایش آن ها را دقیق تر و بر اساس محتوای صدای پروژه تنظیم کرد.
تغییر ترتیب عکس ها
ترتیب عکس ها را می توان در پنجره Slides و از طریق کشیدن و رها کردن تغییر داد. با جابجا کردن عکس ها در این پنجره، مکان آن ها در نوار Timeline و در نتیجه در توالی نمایش اسلایدشو نهایی نیز تغییر می کند.
اضافه و حذف کردن عکس
به منظور اضافه کردن عکس جدید به عکس های وارد شده به نرم افزار، از پنجره Slides کلید Add Images را کلیک کنید. پنجره ای تحت عنوان Select JPGs باز می شود. با استفاده از این پنجره می توانید عکس های مورد نظر را انتخاب کرده و به پنجره Slides وارد کنید.
به منظور حذف کردن یک عکس، کافی است روی آن کلیک کرده، آن را کشیده و بر روی Bin رها کنید.
در صورتی که قصد دارید عکس حذف شده را بازگردانید، بر روی Bin (سطل زباله) کلیک کنید تا پنجره آن باز شود. سپس بر روی عکس مورد نظر کلیک کرده و آن را به نوار Timeline بکشید و رها کنید.
برای بازگرداندن همه عکس های حذف شده، در پنجره Bin، روی کلید Re-install all کلیک کنید. کلید Empty bin عکس های موجود در پنجره Bin را به طور کامل از نرم افزار حذف می کند.
جایگزین کردن عکس
برای جایگزین یک عکس بدون این که زمان بندی آن دچار تغییر شود، در حالی که در پنجره Slides عکس مورد نظر در حالت انتخاب قرار دارد، وارد پنجره Slide Info شوید. برای رفتن به پنجره Slide Info همچنین می توانید بر روی عکس مورد نظر در پنجره Slides دابل‌کلیک کنید. در پنجره Slide Info برای جایگزین کردن عکس با عکس جدید روی کلید Update Images کلیک کنید. با انتخاب عکس جدید، آن عکس بدون تغییر زمان بندی جایگزین عکس قبلی می شود. در صورتی که خارج از محیط نرم افزار، روی یک از عکس ها تغییراتی داده و آن را به روز[9] کرده اید، می توانید به همین شیوه عکس موجود در محیط نرم افزار را نیز به روز کنید.
زوم و حرکت
در نرم افزار Soundslides امکان ایجاد حرکت و زوم بر روی عکس ها وجود دارد. برای این منظور می توانید در پنجره Slide Info در قسمت Movement موقعیت آغاز و پایان نمایش عکس را تنظیم کنید. در پنجره های Start و End با کلیک بر روی عکس و جابجا کردن آن، نقطه آغاز و پایان را مشخص کنید. همچنین با استفاده از نوارهای زوم تعبیه شده زیر دو پنجره می توانید به میزان دلخواه بر روی عکس زوم کنید. در هنگام نمایش اسلایدشو، نمایش فریم مربوط به هر عکس، از پنجره Start شروع شده و به پنجره End ختم می شود.
با استفاده از کلیدهای بین دو پنجره می توانید نقطه تنظیم شده در هر یک از پنجره ها را به پنجره دیگر منتقل کنید. در صورتی که قصد دارید زوم و حرکت اعمال شده روی عکس را لغو کنید و آن را به حالت اولیه باز گردانید، کافی است بر روی کلید Reset Movement پایین گوشه سمت راست قسمت Movement کلیک کنید.
ذخیره تغییرات
همزمان با اعمال تغییرات، بهتر است پروژه را ذخیره کنید تا تغییرات را از دست ندهید. برای این منظور، در محیط کار نرم افزار روی کلید Save کلیک کنید. در مدتی که تغییراتی روی پروژه انجام شده اما ذخیره نشده باشد، این مسئله با عبارت You have unsaved changes در کنار کلید Save مشخص می شود.
***
تا اینجا با اصول اولیه ساخت audio slideshow و کار با نرم افزار Soundslides آشنا شدید. در بخش بعدی جزئیات بیشتری از محیط کار نرم افزار را مرور خواهیم کرد.
به عنوان نمونه ای دیگر، گزارش زیر از گاردین را ببینید. این گزارش با عنوان «سنگ‌نگارنه های باستانی زیمبابوه» (Zimbabwe's ancient rock art) ساخته کوین راشبی است.
تمرین:
از طریق لینک زیر، عکس ها و فایل MP3 استفاده شده در درسنامه را دانلود کرده و ساخت پروژه تمرینی خود را طبق مراحل گفته شده آغاز کنید.
دانلـود [حجم:728KB]
عکس ها سایز شده (600x450 پیکسل) و آماده استفاده در پروژه هستند. فایل MP3 نیز 50 ثانیه ابتدای موسیقی «تئاتر مرغ مینا» ساخته عماد توحیدی است. این فایل با مشخصات زیر ذخیره شده است:
48kbps - 22050 - Mono
[1] Demo
[2] در این درسنامه از کلمه اسلایدشو به عنوان معادلی برای audio slideshow استفاده شده است. همانطور که پیش از این در بخش اول درسنامه اشاره شد، audio slideshow به معنی اسلایدشوی همراه با صداست. بنابراین هر جا از اسلایدشو استفاده شده، منظور اسلایدشو همراه با صداست.
[3] desktop
[4] contrast
[5] broadband
[6] full-screen
[7] عکس های استفاده شده در این درسنامه، مربوط به درگیری های داخلی لیبی در سال 2011 است که منجر به سقوط حکومت قذافی شد. منبع عکس ها: خبرگزاری رویترز
[8] drag and drop
[9] update
