مهارت های گویندگی رادیو (پایانی)
مهارت‌ها و تکنیک‌های گویندگی رادیو سلسله گفتارهایی است از استاد ایرج برخوردار. او در سه قسمت گذشته در مورد حفظ ریتم و ضرباهنگ صدا، علامت گذاری متن و نیز برخورداری از صدایی دلنشین و گوش نواز سخن گفته است. اکنون و در بخش پایانی این مجموعه گفتارها، استاد برخوردار به ضرورت آشنایی گویندگان با ادبیات معاصر و نیز سبک‌های مختلف نوشتن تاکید کرده است.
***
در ادامه صحبت راجع به مهارت‌های گویندگی نکته دیگری که بسیار مهم است و باید به آن اشاره کنم آشنایی با سبک‌ها و شیوه‌های مختلف نوشتاری است. یعنی همانگونه که گوینده شعر حافظ و سعدی و مولوی را می‌شناسد و می‌خواند باید حتما شعر معاصرین را هم بشناسد؛ همانگونه که داستان‌های گذشته و کهن پارسی را می‌شناسد و می‌خواند باید داستان‌های امروزین را بشناسد و بخواند. همانگونه که نثر مسجع رسمی بخصوصی را می‌تواند بخواند نثر ژورنالیستی امروز را هم باید به راحتی بتواند بخواند. پس این‌که می‌گوییم با سبک‌ها آشنا باشد، یعنی یک وسعت دید در بیان شیوه های مختلف تفکر مطلوب داشته باشد. گوینده باید بتواند نشانه‌گذاری درستی در متنی که در اختیارش قرار می‌گیرد، انجام دهد و به اصطلاح علامت‌گذاری و تقطیع کند. گوینده وقتی در بیان اندیشه‌هایش موفق است که بتواند ساختار جمله‌ها را در حد قابل قبول و کامل بیان کند. نقطه، علامت سؤال، ویرگول و فاصله و جای نفس و غیره را باید بتواند در نوشته خودش معین کند. این کار باعث می‌شود گوینده به راحتی و سهولت بتواند مفاهیم را درک کند و با همان سرعتی که لازمه بین آن مفاهیم است مطالبش را به راحتی عرضه کند.
یکی دیگر از خصوصیاتی که به تصور من لازم و بسیار مهم است که هر گوینده حتما درک کند این است که حتی جاهایی را که می‌خواهد نفس بکشد یا جایی را که قرار است توقف یا مکث کوچکی داشته باشد را در متن مشخش کند. علائمی که پیش‌تر گفتم به این خصیصه دوم کمک می‌کند؛ وقتی این علائم به وسیله گوینده گذاشته شود به بیان بهتر احساس و تفکر و اندیشه گوینده و در نتیجه شنونده و مخاطب کمک می‌کند.
از دیگر خصوصیات یک گوینده داشتن مطالعه مداوم است. افرادی که برای برقراری ارتباط با مخاطب در مشاغل ارتباطی کار می‌کنند، مثل یک باتری قابل شارژ هستند که باید مراقب باشند دشارژه نشوند و با دریافت اطلاعات جدید و به روز به اصطلاح خودشان را شارژ کنند. گوینده‌ای که بخواند، بداند و تکرار کند البته همیشه توانا و قادر است که با تسلط ذهنیاتش را بیان کند.
