آيا ميشود از خطر اخبار جعلي در امان ماند؟
«اخبار جعلی» اين روزها، به عبارتي پركاربرد تبديل شده است. ساليان درازي است كه انتشار اطلاعات گمراهکننده و بدتر از آن، اطلاعات غلط به معضلي جدي در اجتماع و سياست تبديل شده است. با اين حال و متاسفانه، انتشار مداوم اطلاعات نادرست چه به صورت آنلاین، چه به شكل خبري و چه در ميان افواه مردم، با منافع شخصی، سیاسی و مالی تقويت میشود که در نتیجه، تأثیري منفی روی جامعه، تحریف بازارها و در نهایت، فروپاشی یا تخریب دموکراسی خواهد داشت با اين حال، از طریق آموزش، افراد ميتوانند مهارتهای فراشناختی خود را توسعه دهند و به استراتژیهایی برای نظارت و تنظیم تفکر خود دست يابند، مهارتي كه برای مبارزه با اثرات اطلاعات نادرست بسيار مفيد است.
«اخبار جعلی»[1] اين روزها، به عبارتي پركاربرد تبديل شده است. ساليان درازي است كه انتشار اطلاعات گمراهکننده و بدتر از آن، اطلاعات غلط به معضلي جدي در اجتماع و سياست تبديل شده است چرا كه قرار گرفتن کوتاهمدت در معرض اين اطلاعات میتواند به شکل معناداری افراد را تحت تأثیر قرار دهد و رفتار آحاد جامعه را با تغيير روبرو كند. انتشار مداوم اطلاعات نادرست چه به صورت آنلاین، چه به شكل خبري و چه در ميان افواه مردم، با منافع شخصی، سیاسی و مالی تقويت میشود که در نتیجه، تأثیري منفی روی جامعه، تحریف بازارها و در نهایت، فروپاشی یا تخریب دموکراسی خواهد داشت. در اين بين، اخبار جعلی بستري قدرتمند برای پخش اطلاعات نادرست است چراکه با نوعی نیت یا قصد قبلی و به جهت فریب مخاطب توليد شده و در قالب نوعی مقاله ژورنالیستی عرضه ميشود تا با دستکاری افکار عمومی تأثیراتي اگرچه در سطح فردی بسیار کوچک، اما روي هم انباشته ايجاد كند که پیامدهایی در مقیاس کلان به همراه خواهد داشت. ميزان انتشار اخبار جعلی در دوران اخیر اوج گرفته و به بستري تلخ براي انتقامجویی در حوزههای مختلف تبدیل شده است. در چنين فضايي، سياستمداران اخبار مربوط به هر چيزي، از اتهامات اخلاقي گرفته تا تحقیقات مربوط به تباني با ديگر كشورها و حتي گزارشهای منتشر شده از عادات شخصي خود را رد و محکوم ميكنند. اگرچه عبارت اخبار جعلی ابزاری لفظی است برای بی اعتبار کردن داستانهایی که نبايد منتشر شوند، اما شواهدی وجود دارد که نشان میدهد اخبار جعلی واقعا مشکلي جدی هستند. به عنوان یک مثال هشداردهنده، تجزیه و تحلیل شرکت رسانه اینترنتی بازفيد (نمودار زير) نشان داد که در طول سه ماه پایانی مبارزات انتخاباتی ریاستجمهوری ایالات متحده در سال 2016، 20 مورد از محبوبترین داستانهای انتخاباتی دروغین به راحتي توانستند بيش از 1.3 میلیون مشارکت بيشتر- به اشتراکگذاری، واکنش و نظر- را به خود اختصاص دهند.