جایگاه ویدیو ژورنالیست تثبیت نشده و تصویربردار خبری هویت ندارد
همانطور که در دهههای اخیر، عکاسان خبری صاحب جایگاه و هویت حرفهای شدهاند، شایسته است که مسئولان برای تصویربرداران خبری نیز هویتی مستقل قائل و حقوق ایشان را متناسب با سختی و حساسیت کار آنها در نظر بگیرند.
تصویربرداری خبری یکی از مهمترین ابزارهای رسانهای است که برای پوشش رویدادهای مختلف در جامعه، کاربرد دارد. هرچند در ایران، این سیاق از تولید خبر با مشکلات فراوانی همراه است که میتواند تأثیر زیادی بر روی کیفیت کار خبرگزاریها بگذارد.
یکی از اصلیترین مشکلات ویدیوژورنالیسم در رسانههای فارسیزبان داخل کشور، نبود تجهیزات و تکنولوژی مناسب است. اغلب این تصاویر با تجهیزات ساده و قدیمی، مانند دوربینهای دیجیتال عکاسی یا حتی گوشیهای هوشمند، تهیه میشوند. این موضوع سبب میشود کیفیت تصاویر نامطلوب شود، به ویژه برای پوشش برنامههایی که سوژه خبری حرکت میکند، وضوح و پویایی از میان میرود. همچنین، احتمال وقوع خطاهای فنی نیز بالا میرود که ممکن است تصاویر را دچار اختلال کند.
از دیگر مشکلات تصویربرداری خبری در ایران میتوان به عدم آموزش مناسب تصویربرداران، اشتغال به کار بدون گواهینامه حرفهای و بیتوجهی به قوانین و مقررات مربوط به حقوق تصویربرداری و مالکیت فکری اشاره کرد. این مسائل باعث میشود که تصاویر تولید شده استانداردهای لازم را نداشته و با توجه به قوانین حقوقی و رسانهای کشور، قابل استفاده نباشند.
علاوه بر این، در برخی موارد، شبکههای خبری ایرانی از تصاویر غیرحرفهای، آرشیوی و تزئینی نامرتبط استفاده میکنند که باعث میشود تأثیرات مخربی بر روی هویت و اعتبار خبرگزاریها و شبکههای خبری داشته باشد. به عنوان مثال، در زلزله بم که در سال ۱۳۸۲ رخ داد، تصاویر نامناسب و نامطلوبی از این حادثه توسط شبکههای خبری منتشر شد. این تصاویر شامل مغازههای شلوغ در بازار بم و افرادی با لوازم غیرضروری را نمایش میدادند که هیچ ارتباطی با زلزله نداشتند. این اقدام باعث تنقیص اعتبار و هویت شبکههای خبری شد.
از دیگر مشکلات فیلمبرداری خبری در کشور، مشکلات امنیتی است. این مشکلات شامل خطرات فیزیکی و روانی برای تصویربرداران در جریان هراسها و کنترلهای دولتی و نظامی به خصوص در تجمعات عمومی و رویدادهای حساس است. همچنین، در برخی موارد، تصاویر منتشر شده ممکن است اطلاعات حساسی را درباره افراد مختلف، مواضع سیاسی و اقتصادی کشور افشا کنند که تصویربردار الزاما از آنها مطلع نیست.
در نتیجه، میتوان گفت که تصویربرداری خبری در ایران با مشکلات فراوانی همراه است که دغدغههایی برای جامعه خبری و ویدیوژورنالیستها ایجاد میکند. برای رفع این مشکلات، لازم است که از تکنولوژی و تجهیزات مناسب استفاده شود، تصویربرداران آموزش مناسبی دریافت کنند و قوانین و مقررات مربوط به حق تصویربرداری و حقوق مالکیت فکری بازتعریف و رعایت شود.
با توجه به پیشرفت روزافزون فناوری، امروزه دسترسی به تجهیزات حرفهای و مناسب برای تصویربرداری خبری، آسانتر شده است. با استفاده از فناوریهای سیستمهای هوشمند تصویربرداری خبری، میتوان کیفیت تصاویر را بهبود داد و خطرات امنیتی را کم کرد.
بر همین مبنا، برای کاهش خطرات امنیتی برای تصویربرداران، لازم است که مسئولان، نهادهای انتظامی و امنیتی در مورد حقوق تصویربرداران خبری آگاهی داشته و آنها را از خطرات احتمالی در جریان تصویربرداری مطلع کنند. همچنین، بهتر است که تصویربرداران از نهاد ذیربط یک گواهینامه حرفهای دریافت کنند تا در صورت بروز هرگونه مشکل قانونی، از محافظت حقوقی و قانونی برخوردار باشند.
در نهایت، با توجه به اهمیت تصویربرداری خبری، توجه به مشکلات و چالشهای این عرصه ضروری به نظر میرسد. همانطور که در دهههای اخیر، عکاسان خبری صاحب جایگاه و هویت حرفهای شدهاند، شایسته است که مسئولان برای تصویربرداران خبری نیز هویتی مستقل قائل و حقوق ایشان را متناسب با سختی و حساسیت کار آنها در نظر بگیرند.