درسنامه آنلاین روزنامهنگاری علمی- درس هشتم/4
درسنامه آنلاین روزنامهنگاری علمی از سوی فدراسیون جهانی روزنامهنگاران علمی (WFSJ) و با همکاری شبکه علوم و توسعه (SciDev.Net) طراحی شده است. در هشتمین درس از این مجموعه تصویر برداری و تهیه گزارش های تصویری از دنیای علم مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. بخش های اول، دوم و سوم این درس با عناوین 'تصویر برداری از علم' ، ' عناصر تصویربرداری از دنیای علم ' و ' تصویر برداری در آزمایشگاه ' پیش از این از نظرتان گذشت، اکنون و در آخرین بخش این درس، موضوعات و مسائل پسا تولید چون ویرایش تصاویر، متن ها و صدا ها مورد بررسی قرار گرفته است.
اشاره: درسنامه آنلاین روزنامهنگاری علمی از سوی فدراسیون جهانی روزنامهنگاران علمی (WFSJ) و با همکاری شبکه علوم و توسعه (SciDev.Net) طراحی شده است. پیش از این هفت درس از این مجموعه با عناوین زیر از نظرتان گذشت:
1- طراحی و ساختاربندی روزنامه نگاری علمی
2- سوژه یابی و داوری در باره اعتبار منابع اطلاعاتی
3- آمادگی های پیش ،آغاز و انجام مصاحبه
4- مهارت های نگارش
5- چیستی علم و روش روزنامه نگارانه در دنیای علم
6- گزارشگری در مورد مناقشات علمی
7- گزارشگری سیاست های علمی
در هشتمین درس از این مجموعه تصویر برداری و تهیه گزارش های تصویری از دنیای علم مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. بخش های اول، دوم و سوم این درس با عناوین 'تصویر برداری از علم' ، ' عناصر تصویربرداری از دنیای علم ' و ' تصویر برداری در آزمایشگاه ' پیش از این از نظرتان گذشت اکنون و در آخرین بخش این درس موضوعات و مسائل پسا تولید چون ویرایش تصاویر ، متن ها و صدا ها مورد بررسی قرار گرفته است با هم می خوانیم.
8.12: پسا تولید
باید همه تصاویر تهیه شده را روی کامپیوتر ذخیره کرده و آن ها را برروی حامل های مطمئنی مانند نوار وی اچ اس ،دی وی دی یا حافظه های بیرونی نیز ذخیره کنید که بتوانید به راحتی آن ها را مرور کنید. امروزه سرورهای FTP اغلب اوقات برای این کار مورد استفاده قرار میگیرند - تکنسین مربوطه همه کارهای روزانه و نماهای خام اولیه (B-roll) ها را آپلود میکند و شما میتوانید آنها را روی کامپیوتر خانگی اتان دانلود کنید. این فایل ها دارای کیفیت کمتری از کیفیت مورد نیاز برای پخش هستند اما برای نیاز شما کفایت میکنند. برای ساخت یک گزارش 10 دقیقه ای به طور معمول شما با 2 ساعت برش خام (B-roll) کار را شروع میکنید. البته این امر میتواند به طور زیادی وابسته به فرمت و ایستگاه تلویزیونی باشد که برای آن کار میکنید. از این گذشته شاید بخشی از مواد اولیه مورد نیاز شما به شکل گرافیک، تصویر، عکس و یا سایر منابع جمع آوری شده باشد.
8.13: متن
مرحله بعدی میتواند به طور چشمگیری وقت گیر و پر زحمت باشد - اگر کسی با شما همکاری نکند - بررسی همه مواد خام و نوشتن جدول زمانی هر یک از صحنه ها و تعیین زمان شروع و پایان هر صحنه برای نوشتن متن کار دشواری است. در حالیکه مشغول این کار هستید میتوانید یادداشت هایی درباره صحنه هایی که مطمئن هستید میخواهید در گزارشتان بیاید و یا قطعا در آن نیاید بردارید. تمام بخش های مهم مصاحبه ها و از جمله بخش هایی که دچار وقفه میشود و یا زبان دچار لغزش میشود را یادداشت کنید. این کار بعدا به شما در مرحله برش و ویرایش یاری میکند و بدین ترتیب ایده ای به شما میدهد که چگونه مصاحبه ها را کوتاه و صداهای مزاجم را حذف کنیم.
8.14: بهترین استفاده را از ویرایش ببرید
نشستن در اتاق ویرایش میتواند یکی از پر بازده ترین و نتیجه بخش ترین قسمت های کار شما باشد به شرط آنکه از قبل به خوبی آماده باشید. پیش از آنکه وارد جزییات شویم برخی از ملاحظات عمومی را مرور میکنیم:
الف: شروع پر قدرت: نماهای شروع و پایان هر دو بسیار مهم هستند. شما نیاز دارید که توجه مخاطب را به تماشای قطعه ای که ساخته اید جلب کنید و میخواهید تاثیر محکم و قدرتمندی بر آنها باقی بگذارید. سعی کنید از تاثیر گذارترین تصاویرتان برای این بخش ها استفاده کنید. برای مثال معرفی افرادی که در گزارش مورد بحث قرار میگیرند میتواند گزینه خوبی برای شروع باشد.
ب: از زیر رشته ها برای ساخت داستان استفاده کنید: رشته تصاویر، مجموعه ای از نماها هستند که هر یک از گام های یک رویداد را نشان میدهند. اینکه تنها قدم نهایی و نتایج یک آزمایش علمی و یا فعالیتی انسانی را ببینید راضی کننده و کافی نیست - خوب است که به مخاطبتان هر گام را توضیح دهید هر رشته تصوری را با متن خود ادامه دهید و توضیح دهید که مخاطب در حال تماشای چه موضوعی است.
پ: به قطعه اتان اجازه دهید با کمک سکوت ها، نویز ها و موسیقی نفس تازه کند. یک گزارش تلویزیونی خوب چیزی بیش از تعدادی داده و نمودار و شکل است - این گزارش باید داستان خوبی هم باشد. از برخی تصاویر دراماتیک مناسب با تکنیک های قصه گویی استفاده کنید که تاثیری قوی ایجاد کند. موسیقی در قطعات طولانی تر میتواند بسیار مفید باشد به خصوص اگر خلاصه و به نرمی مورد استفاده قرار بگیرد. مطمئن شوید که موسیقی که استفاده میکنید متناسب با حال و هوای احساسی گزارشتان است - اگر گزارشتان درباره موضوعی مهیج و خوش بینانه نیست در مورد استفاده از موسیقی شاد پرهیز کنید و برعکس.
صداهای طبیعی، یکی دیگر از بخش های یک گزارش تلویزیونی مناسب به شمار میرود. برخی از تصویربرداران عادت بدی دارند و میکروفون دوربین را زمانی که مشغول تصویر برداری از نماها هستند خاموش میکنند. به آنها اجازه این کار را ندهید. هیچ دلیل خوبی برای انجام این کار وجود ندارد و ممکن است در بین صدا ها شما چیز به درد بخوری پیدا کنید. یک ویراستار ماهر میتواند از یک صدای طبیعی به عنوان جدا کننده بخشی از داستان شما استفاده کند. این فضای بهتری در اختیار مخاطبتان برای درک داستان قرار میدهد تا اینکه فقط تصاویری صامت را ببیند که شما روی آن صحبت میکنید. اما فراموش نکنید که سکوت تا چه حد میتواند موثر باشد. . این مساله - عدم سکوت - تنها به معنی سکوت صوتی است و نه اینکه تصاویر هم متوقف شوند. بعد از آنکه شما داده ها و واقعیت ها را توضیح دادید اندکی سکوت به همراه تصاویری تاثیر گذار پیش از ادامه توضیحات مناسب است.
مثال: در این گزارش بی بی سی در باره پرورش گیاه در ایستگاه بین المللی فضایی به گونه چشمگیری از تصاویر خوب، صدای طبیعی استفاده شده و از فضای کاری و دانشمندان در حال فعالیت استفاده مطلوبی کرده است.
http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-13852801
8.15: آماده شدن برای ویرایش:
اکنون نوبت به بخش مهم و وقت گیر دیگری از کار شما میرسد. از ساعت ها تصویر خام اولیه تهیه شده که در رشته های نامنظمی ذخیره شده اند و همچنین مواد خام دیگر، باید داستانی معنی دار را طراحی کنید و بسازید و این قبل از آن است که به اتاق ویرایش نهایی بروید. هرچقدر مواد بیشتری در اختیار داشته باشید و طول گزارشتان بیشتر باشد این مرحله آماده سازی مهمتر خواهد بود. در این مرحله متوجه میشوید که ممکن است از چیزی زیاده از حد و یا کمتر از نیاز در اختیار داشته باشید و باید این فضا را با تصاویر، انیمیشن و گرافیک پر کنید. بخش های مهم و در عین حال قابل هماهنگ سازی از مصاحبه را انتخاب و تعیین کنید که چطور این بخش های متفاوت از گفتوگو ها باید با هم ارتباط برقرار کنند و چه کلامی باید حذف شود. به طور عمومی بهتر است اطلاعات و داده ها را به طور خلاصه و سریع به کمک روایت روی تصاویر ارایه دهید و از تصاویر مصاحبه و نقل قول ها برای نمایش احساس شخصی و نظرات استفاده کنید و یا اینکه از آن به عنوان گزاره های پشتیبان کمک بگیرید. در این مرحله شما باید ایدهای درباره ریتم گزارش خود داشته باشید، اینکه رشته های تصویری سریعتر، کند تر، پر داده تر باشند و یا رشته های تصویری که تنها مبتنی بر موسیقی هستند را ترجیح میدهید.
8.16: ویرایش
بسیاری از روزنامه نگاران این توانایی را دارند که فرآیند ویرایش را خودشان انجام دهند. با این وجود اگر از این شانس برخوردارید که با یک ادیتور کارکنید، این مزیت بزرگی برای شما به شمار میرود. به خاطر اینکه آنها مهارت هایی را هم در روش های سنتی و هم در روش های مدرن ویرایش دارند. آنها با نرم افزارها آشنا هستند و گذشته از همه این ها آنها همیشه اولین کسانی هستند که گزارش را میبینند و میتوانند به شما در هنگام بروز مشکل کمک کنند. این شما هستید که ساختار، دستور العمل و ایده کلی را ارایه میکنید اما هنوز ادیتور این توانایی و اجازه را دارد که ایده شما را به شکل مناسب تری بیان کند. برای مثال شاید شما بگویید: در نوار شماره 1235 از زمان 10:05:07 تا 10:20:15 ما تصاویر مربوط به کار با پیپت را داریم و من میخواهم از این ها 15 ثانیه تصویر با تاکید بر نمایی که سطح مواد درون لوله پایین میرود تهیه کنم. ادیتور شما میتواند این کار را بکند و در عین حال پیشنهادهای خود را در این زمینه مطرح کند. آنها از چشمان مخاطب شما به تصاویر نگاه میکنند، در حالیکه شما تحت تاثیر همه داده ها و اطلاعاتی قرار گرفته اید در طول فیلم برداری و گزارشگری جمع آوری کرده اید. شاید برخی اوقات شما حتی شگفت زده شوید: شاید فکر کنید موضوعی را با شفافیت کامل توضیح داده اید اما ادیتور شما شاید متوجه این توضیحات نشود. به همین دلیل نسبت به شنیدن انتقادها و نظرات وی ذهنتان را باز نگاه دارید.
امروزه فرآیند ویرایش با کمک کامپیوترها و با کمک طیف متنوعی از نرم افزارها اتفاق میافتد. نرم افزارهایی که به طور دایم در حال به روز رسانی و بهبود هستند. شاید لازم نباشد که از جزییات کار این نرم افزارها اطلاع داشته باشید اما باید بدانید که چه کارهایی را میتوانند انجام دهند. روی کامپوترها شما میتوانید رنگ اضافه کند، فواصل را تغییر بدهید، تصاویر جدیدی را وارد کنید، متن اضافه کنید، سرعت نمایش را کاهش یا افزایش دهید روی یک تصویر ثابت و ساده زوم کنید، تصویر را بچرخانید، تصویر را رنگ آمیزی کنید. این ها تنها برخی از ابزارهای رایج و کارآمد این نرم افزارها هستند. در هنگام ویرایش، شاید از اینکه میبینید برخی از نماها و تصاویر دوست داشتنی که تهیه کردید برای گزارش نهایی مناسب نیستند و در داستان شما نمی نشینند ناراضی شوید اما این نماها در نهایت هدر نمی روند. شاید بتوانید از آنها در موقعیت های دیگری استفاده کنید. مانند همکاران نویسنده خود شما هم باید بخشی از عزیزترین مواد خامتان را قربانی کنید.
8.17: ویرایش صوتی نهایی
زمانی که ویرایش اولیه به پایان رسید، شما برای مرحله ویرایش صوتی نهایی آماده هستید.
1. مشخص کنید که برای هر رشته از تصاویر دقیق چقدر زمان دارید و مدت توضیحات و صحبت ها را بر اساس آن تنظیم کنید.
2. تعیین کنید که کدام قسمت از نویزهای زمینه قرار است باقی بمانند.
3. موسیقی مورد نظر را انتخاب کنید. فراموش نکنید که لازم است با تغییر حال و هوای گزارش و محیط آنرا نیز تغییر دهید. موسیقی میتواند قبل از تصاویر شروع شود و و یا به تدریج محو شود.
8.18: منابع آنلاین
برای مطالعه بیشتر در زمینه روزنامه نگاری علمی تلویزیونی میتوانید از اطلاعات صفحه گزارش سازی تلویزیونی علمی (SciDev.Net) در نشانی زیر استفاده کنید:
http://www.scidev.net/en/practical-guides/reporting-science-news-for-television.html
برای اطلاع از مسایل عمومی گزارشگری تلویزیونی و همینطور گزارشگری علمی سری به نیوزلب در نشانی http://www.newslab.org بزنید. این یک وب سایت آموزشی و منبع خبری است. بر بخش منابع، استراتژی ها، ویدیو و ابزارها کلیک کنید تا جزییات بیشتری در این زمینه و همچنین موضوعات خاص تری مانند نحوه پوشش مساله ای مانند اچ آی وی، آنفلونزای پرنده ها و محیط زیست به دست آورید. همچنین بخش ویژه ای در این سایت وجود دارد که متن ها و ویدیوهایی را پیش و بعد از اصلاح توضیح میدهد و در آنها غلط های رایج را مشخص میکند http://newslab.org/resources/videos.htm
موسسه تحقیقات رسانهای اروپا www.youris.com تیزرهایی از ویدیو های علمی وفناوری را در اختیار قرار میدهد در عین حال این وب سایت مقداری از تصاویر خام رایگان برای تهیه کننده های تلویزیونی مهیا کرده است. شاید بتوان با آن مذاکره کرد که از آنها برای مقاصد آموزشی استفاده کرد هرچند که برای این کار نیاز به آزمایشگاهی مجهز به پخش کننده و ویرایش گر بتا وجود دارد.
شبکه تلویزیونی یورونیوز www.euronews.net دارای بخشی مختص به علوم است که در آن سه حوزه فناوری های پیشرفته، علوم و فضا به طور خاص مورد توجه قرار گرفته اند. نشنال جئوگرافیک نیز دربردارنده ویدیو های مناسبی در زمینه علوم است و مجموعه بی نظیری از دی وی دی های این حوزه را برای فروش عرضه میکند.